در همین زمینه و در چند روز اخیر، پست‌هایی در شبکه‌های اجتماعی پربازدید شده که نشان‌دهنده تلاش معلم‌ها برای کاهش امکان تقلب کردن دانش‌آموزان‌شان است و البته موثر به نظر نمی‌رسند. مثلا معلمی به دانش‌آموزانش پیام داده: «در زمان آزمون در فاصله ۸ متری شما نباید کسی کتاب باز کند چون سیستم مجهز به برنامه ای است که اگر فردی در ۸ متری شما کتاب باز کند یا با شما حرف بزند، برای شما تقلب ثبت می شود!» یا در مورد دیگری معلمی از دانش آموزانش خواسته که تعهد بدهند تقلب نکنند. حالا هرچه که هست، با آنلاین شدن امتحانات، وسوسه دانش‌آموزان برای تقلب بسیار بیشتر از قبل شده است. همچنین صفحه ها و گروه‌هایی در شبکه های اجتماعی هستند که افرادی را معرفی می‌کنند تا به جای شما امتحان بدهند و با تشکیل یک گروه مجازی، دانش‌آموزان می‌توانند با کمک هم به همه سوالات پاسخ دهند. همه این اتفاقات باعث شد لازم بدانیم در این باره، توصیه‌هایی به والدین داشته باشیم.
آسیب‌های تقلب بلندمدت است
نام امتحان برای بیشتر دانش‌آموزان و حتی اولیای آنها، همواره دلهره‌آور و اضطراب‌آفرین است. پیامدهای کسب نکردن نمره مطلوب در امتحان می‌تواند نگرانی از سرزنش‌ها، دلهره شکست، عقب‌ماندن و ناکامی در رسیدن به آرزوها و آرمان‌ها را شامل شود که موجب آزردگی روح و جان می‌شود. متاسفانه یکی از راه‌هایی که بعضی دانش‌آموزان ممکن است برای فرار از این اضطراب و ناکامی‌ها انتخاب کنند، تقلب در امتحان است به ویژه در این روزهای کرونایی که همه آزمون‌ها به صورت مجازی برگزار می‌شود، وسوسه برای بهره بردن از این روش بیشتر شده است. باید توجه کرد که با گسترش تقلب متاسفانه دانش‌آموزان دیگر هیچ تلاشی برای یادگیری درس نخواهند کرد. در این بین، دانش‌آموزان ساعی انگیزه خود را برای یادگیری از دست می‌دهند زیرا نتایج غیرواقعی دیگران را می‌بینند و دانش‌آموزی که در پایه‌های پایین‌تر از این روش استفاده کرده ،در سال‌های بعد در یادگیری مطالب جدید دچار مشکل خواهد شد. واضح است که آسیب‌های تقلب بلندمدت است.
چه عواملی باعث تقلب‌کردن دانش آموزان می‌شود؟
1- ضعف درسی دانش‌آموزان نسبت به محتوای آموزش داده شده در طول سال. ۲- انتظارات نامتناسب والدین و معلمان از توانمندی‌های دانش‌آموزان. ۳-ترس و نبود امنیت از طرف والدین به خاطر نمرات دریافتی از امتحانات. ۴-اعتماد نداشتن دانش‌آموز به خود و آموخته‌هایش. ۵-علاقه کمتر به مطالعه در دانش‌آموزان وتلاش برای افزایش نمره به عنوان ملاک برتری و نه بالابردن سطح علمی.
۳ گام برای کاهش انگیزه تقلب
برای کاهش تقلب باید به چند محور اصلی توجه کرد که در ادامه به آنها اشاره می‌شود.
علت اساسی تقلب را پیدا کنید
در قدم اول باید علت اساسی تقلب را شناخت و درصدد برطرف کردن آن برآمد. به عبارت دیگر، وقتی که علت تقلب دانش‌آموز مشخص شد، باید کوشید و مشخص کرد که چرا از بین راه‌های مختلف، تقلب را برای کسب نمره خوب در امتحان انتخاب کرده است؟ آیا به اندازه کافی درس نخوانده است؟ آیا عادت به تقلب دارد؟ آیا به امید کسب نمره بالاتر بوده است؟ و … . در هرکدام از این موارد، می‌توان راهکار ویژه آن را ارائه داد. مثلا اگر علت تقلب، کسب نمره بالاتر بوده است، باید دانش‌آموز را توجیه کرد که خوب درس خواندن بسیار مهم‌تر از کسب نمره بیشتر است و فایده‌های زیادتری هم در پی خواهد داشت.
زمینه‌های تسهیل تقلب باید کاهش یابد
به دانش‌آموزان توضیح داده شود که تقلب، انتخاب صحیحی نیست و راه‌های دیگری وجود دارند که با آن ها می‌توانند نتایج بهتر و ماندگارتری را به دست آورند. باید انجام درست یک کار مورد تشویق قرار گیرد و اهمیت تلاش درستکارانه و صادقانه در ذهن دانش‌آموز نقش ببندد. اگر مشکلی در زمینه یادگیری و مهارت‌های دیگر وجود دارد، باید بیشتر به آن توجه کرد و این مهارت‌ها را آموزش داد تا دانش‌آموز برای روز امتحان آماده شود. در نهایت، امتحان در عین وجود جو اعتماد و راحتی باید کنترل شده باشد که کسی سوء استفاده نکند.
دانش‌آموز را غیرمستقیم ترغیب به تقلب نکنید
خانواده و مدرسه، انگیزه تقلب را در دانش آموزان ایجاد نکنند. گاهی شرایط در خانه و مدرسه به گونه‌ای است که به طور غیرمستقیم دانش‌آموز را متمایل به تقلب می کند. محیط آکنده از رقابت برای گرفتن نمره بالا و تأکید زیاد بر برد و باخت، احتمال تقلب را زیاد می‌کند. ترس از آوردن نمره پایین و چشم و هم‌چشمی و توقعات غیرواقع‌بینانه از دانش‌آموز نیز انگیزه تقلب را افزایش می‌دهد. بنابراین با استفاده از شیوه‌هایی که احساس حقارت دانش‌آموز را کاهش و اعتماد به نفس وی را افزایش می‌دهد و با توقعات واقع‌بینانه از دانش‌آموز، می‌توان انگیزه تقلب را کاهش داد.
فقط نمره را ملاک ارزیابی قرار ندهید
در پایان با توجه به آنلاین بودن امتحانات، به معلم‌های گرامی توصیه می‌شود علاوه بر آزمون، تکالیف، عملکرد، پروژه و کارهایی را هم که دانش‌آموزان در فضای مجازی به صورت آنلاین و آفلاین انجام دادند ، برای اعلام نمره نهایی ملاک ارزیابی قرار دهند.