اصل فراموش شده خودمراقبتی کودکان
خانوادهها باید اطلاعات خود را درخصوص پیشگیری از کودک آزاری و مصادیق و علائم آزار کودکان را افزایش دهند. والدین باید این شناخت را داشته باشند و با مراحل بلوغ کودک آشنا باشند و براساس این مسائل بهصورت مستقیم و غیرمستقیم اطلاعاتی را در این رابطه به بچهها انتقال دهند.
این یک حقیقت است که برای والد شدن باید وقت گذاشت، این تربیتها باید از دغدغه های اصلی والدین باشد؛ همان گونه که آنها به بهداشت دهان و دندان فرزند خود اهمیت میدهند و حتی از مربی بهداشت برای آموزش این مسائل به فرزند خود کمک می گیرند در مورد مسائل جنسی و خودمراقبتی نیز والدین باید به تناسب شرایط سنی فرزندشان این اطلاعات را توسط پدر یا مادر به فرزند خود در زمان درست و به موقع انتقال دهند. غفلت والدین از برخی مراقبتها باعث میشود تا زمینه برای سوءاستفاده از فرزندشان توسط افراد آشنا و یا غریبه فراهم شود. عموم آزارهای جنسی توسط افرادی انجام میشود که اعتماد بیشتری نسبت به آنها وجود دارد؛ البته در برخی موارد مثل حادثه شوشتر هم این اتفاق توسط فردی غریبه صورت می گیرد اما مسأله مهم؛ این است که به رفتارهای بچهها توجه داشته باشیم.مثلا ممکن است بچه را با یکی از نزدیکان مورد وثوق خود در محلی تنها می گذاریم اما برای بار دوم که قرار است این اتفاق بیفتد بچه نا آرامی کرده و تمایلی به تنها ماندن با فرد مورد نظر ندارد اما والدین این پیام را بهدلیل اطمینان بیش از حد دریافت نمیکنند.
خانوادهها باید آموزشهای خودمراقبتی را بهصورت ساده به بچهها بیان کنند، اما همین آموزشهای ساده به بچه ها داده نمیشود، چرا که حرف زدن راجع به موضوعات جنسی در خانواده ها سخت است و والدین حرف زدن در این مورد را درست نمیدانند. ما اینقدر به اطرافیانمان اطمینان داریم که فراموش میکنیم ممکن است بچه ما هم درمعرض آزار و اذیت باشد. آموزش های خودمراقبتی به کودکان می تواند با توجه به سن آنها در قالب بیان داستان و شعر و یا نمایش فیلمهایی که مرتبط با این مسأله است، باشد.
برای بچه های کوچکتر قالب داستان و شعر و توضیح دادن درباره آن جذابیت بیشتری دارد اما در سنین بالاتر بیان واقعیات فیزیولوژیک موثر است. والدین ابتدا خودشان آموزش ببینند و بعد به بچه ها آموزش دهند تا در صورت بروز اتفاقی این مسأله توسط بچه پنهان نماند و بلافاصله این مسأله را به آنها اطلاعرسانی کند، چرا که برخی از بچه ها از ترس عواقبی که ممکن است برایشان وجود داشته باشد، این مسأله را به خانواده ها اطلاع رسانی نمیکنند و آسیبهای بیشتری متوجه آنها میشود.
* رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران
* منتشر شده در روزنامه آرمان ملی، ۸ آبان ۹۸