وقتی زن فرانسوی به مرکز خلافت داعش سفر میکند
در همین زمینه
ویدا سامعی در پنجمین نشست «شب نویسنده» روایتی از نوشته شدن کتاب «در شب داعش» توسط نویسندهای گمنام در فرانسه را شرح داد.
پنجمین نشست «شب نویسنده» با موضوع نگاهی به کتاب «در شب داعش» نوشته سوفی کاسینکی با گفتوگوی آنلاین با ویدا سامعی، مترجم این کتاب در کتابفروشی هوپای قبا برگزار شد.
ویدا سامعی که ۱۵ سال اخیر در پاریس ساکن بوده است، درباره فعالیتهای خود در عرصه ترجمه بیان کرد: من دانشآموخته روزنامهنگاری در ایران هستم و پس از مهاجرت به فرانسه نیز در همین زمینه دو فوقلیسانس از دانشگاه سوربن دریافت کردم و در سال سوم تحصیل در رشته دکتری بودم که حس کردم با تحصیل به نتیجه دلخواهم نمیرسم. درس را رها کردم و کار رسانهای را مستقل پیش بردم. با این همه این روزها دو دلمشغولی بیشتر ندارم؛ یکی ترجمه و دیگری سفالگری. من خودم را مترجم حرفهای نمیدانم، مترجم پرکاری هم نیستم اما سعی میکنم خوب ترجمه کنم.
او در ادامه با اشاره به انتشار کتاب «در شب داعش» بیان کرد: این کتاب در سال ۲۰۱۶ در فرانسه منتشر شد. نویسنده آن زنی جوان است که همراه با کودک چهارساله خود به شهر رقه و مرکز خلافت داعش میرود تا در پرورشگاه و بیمارستان فعالیت و به داعش کمک کند. با اینکه او توسط دوستانش جذب این گروه میشود و تن به این سفر میدهد اما در میانه راه متوجه میشود که واقعیت چیز دیگری است و در نهایت از آن شهر فرار میکند. نویسنده پس از بازگشت به فرانسه اسم مستعاری را انتخاب میکند و با صحبت با ناشر فرانسوی و فرد دیگری که با وی مصاحبه کرده کتاب را به سرانجام میرساند. من هم البته او را ندیدم اما مطلع هستم که به دلیل پیوستن به داعش به همراه کودک چهارسالهاش در فرانسه محاکمه شده است. دولت فرانسه به این موارد به ویژه نقش داشتن یا نداشتن در فعالیتهایی مانند قتل و تجاوز در کنار داعش حساسیت زیادی دارد و گاه حتی اجازه اقامت و کارت ملیت فرانسوی افراد متهم را هم باطل کرده است.
این مترجم افزود: علت ناشناخته ماندن و مستعار بودن این نام، تمایل سرویسهای امنیتی فرانسه است که دوست ندارند این افراد با جامعه در ارتباط باشند و البته خود این افراد نیز مایل نیستند که چهرههای شناختهشدهای باقی بمانند، در معرض قضاوت قرار بگیرند و شکنجه روحی شوند.
سامعی با تایید این مساله که کتاب در شرح انگیزههای پیوستن این زن و چهار جوان مسلمان فرانسوی همسایه او به داعش محافظهکارانه عمل کرده است، به این موضوع اشاره کرد که خانواده تمامی افراد معرفیشده در کتاب هنوز ساکن فرانسه هستند.
او گفت: شرح بیشتر جزئیات هم باعث تهییج سایر افراد برای از سر گذراندن این تجربه میشود و هم زندگی آنها را مختل میکند. در کنار این موضوع هنوز هم کم نیستند افرادی که دنبال راهی برای پیوستن به این گروهها هستند. در نتیجه میخواهم عرض کنم با اینکه در فرانسه و برای نشر کتاب سانسور وجود ندارد اما رعایت مسائل امنیت ملی در کتاب اهمیت زیادی دارد.
او سپس اظهار کرد: روایت کردن از چنین اتفاقاتی به ویژه برای افرادی که در بطن آن زندگی کردهاند ساده نیست. شاید برای ما ساده باشد اما برای راویان نه. آنها پس از اعتراف به اشتباه خود بالطبع به دنبال تبرئه کردن خودشان هستند و طبیعی است که شرحی مختصر از اتفاقات در این زمینه بدهند. با این همه لازم میدانم بگویم که تعداد زنانی که به داعش پیوسته و در جهاد نکاح داعش شرکت کردهاند در انگلستان بیشتر از سایر کشورهای اروپایی بوده است. من به واسطه حرفهام در این زمینه اخبار را پیگیری و اطلاعاتی کسب کردم که نشان داد در کنار زنان جوانهای نسل دوم و سوم مهاجر بیش از سایر گروههای سنی در فرانسه به داعش پیوستهاند. این موضوع به ویژه در میان الجزایریتبارها و مراکشیتبارها دیده میشود. شاید کینه دیرینه آنها درباره استعمار کشورشان و حس انتقامجویی در درونشان هم در این زمینه بیربط نباشد.
این مترجم در ادامه با اشاره به بازخوردهای بالای این کتاب پس از انتشار در فرانسه، گفت: قبل از هرچیز باید بگویم که فرانسویها بسیار اهل مطالعه هستند و کتاب در این کشور حداقل با ۱۰ هزار نسخه شمارگان چاپ میشود. این کتاب هم پس از انتشار با توجه زیادی از سوی رسانهها همراه شد به ویژه اینکه در زمان انتشار آن هنوز درباره داعش و ریشههای شکل گیری آن علاقهمندی وجود داشت. برای فرانسویها بسیار جالب بوده و هست که چطور یک انسان حس میکند باید به این گروه بپیوندد و بعد هم تصمیم میگیرد از آن جدا شود.
سامعی در بخش دیگری از این گفتوگو با تاکید بر اینکه درآمد حاصل از تمامی ترجمههایش از جمله ترجمه این کتاب را به امور خیریه در ایران اختصاص داده است، بیان کرد: حرفه اصلی من ترجمه نیست. میدانم که با شمارگان فعلی انتشار کتاب در ایران و قیمت تولید کتاب، اینکه بخواهی از راه نوشتن و ترجمه زندگی کنی، واقعا بیانصافی است. در فرانسه در ماه سپتامبر که آغاز فعالیت مدارس و دانشگاههاست بیشتر ناشران تازهترین آثار خود را عرضه میکنند و بسیاری از آنها نیز خیلی زود به چاپهای بعدی میرسند. درواقع کتاب محصولی اصلی در سبد خانوار است و طبعا نویسنده و مترجم میتواند با این حرفه فعالیت کند اما این موضوع در ایران امکان تحقق ندارد.
پنجمین نشست «شب نویسنده» با موضوع نگاهی به کتاب «در شب داعش» نوشته سوفی کاسینکی با گفتوگوی آنلاین با ویدا سامعی، مترجم این کتاب در کتابفروشی هوپای قبا برگزار شد.
ویدا سامعی که ۱۵ سال اخیر در پاریس ساکن بوده است، درباره فعالیتهای خود در عرصه ترجمه بیان کرد: من دانشآموخته روزنامهنگاری در ایران هستم و پس از مهاجرت به فرانسه نیز در همین زمینه دو فوقلیسانس از دانشگاه سوربن دریافت کردم و در سال سوم تحصیل در رشته دکتری بودم که حس کردم با تحصیل به نتیجه دلخواهم نمیرسم. درس را رها کردم و کار رسانهای را مستقل پیش بردم. با این همه این روزها دو دلمشغولی بیشتر ندارم؛ یکی ترجمه و دیگری سفالگری. من خودم را مترجم حرفهای نمیدانم، مترجم پرکاری هم نیستم اما سعی میکنم خوب ترجمه کنم.
او در ادامه با اشاره به انتشار کتاب «در شب داعش» بیان کرد: این کتاب در سال ۲۰۱۶ در فرانسه منتشر شد. نویسنده آن زنی جوان است که همراه با کودک چهارساله خود به شهر رقه و مرکز خلافت داعش میرود تا در پرورشگاه و بیمارستان فعالیت و به داعش کمک کند. با اینکه او توسط دوستانش جذب این گروه میشود و تن به این سفر میدهد اما در میانه راه متوجه میشود که واقعیت چیز دیگری است و در نهایت از آن شهر فرار میکند. نویسنده پس از بازگشت به فرانسه اسم مستعاری را انتخاب میکند و با صحبت با ناشر فرانسوی و فرد دیگری که با وی مصاحبه کرده کتاب را به سرانجام میرساند. من هم البته او را ندیدم اما مطلع هستم که به دلیل پیوستن به داعش به همراه کودک چهارسالهاش در فرانسه محاکمه شده است. دولت فرانسه به این موارد به ویژه نقش داشتن یا نداشتن در فعالیتهایی مانند قتل و تجاوز در کنار داعش حساسیت زیادی دارد و گاه حتی اجازه اقامت و کارت ملیت فرانسوی افراد متهم را هم باطل کرده است.
این مترجم افزود: علت ناشناخته ماندن و مستعار بودن این نام، تمایل سرویسهای امنیتی فرانسه است که دوست ندارند این افراد با جامعه در ارتباط باشند و البته خود این افراد نیز مایل نیستند که چهرههای شناختهشدهای باقی بمانند، در معرض قضاوت قرار بگیرند و شکنجه روحی شوند.
سامعی با تایید این مساله که کتاب در شرح انگیزههای پیوستن این زن و چهار جوان مسلمان فرانسوی همسایه او به داعش محافظهکارانه عمل کرده است، به این موضوع اشاره کرد که خانواده تمامی افراد معرفیشده در کتاب هنوز ساکن فرانسه هستند.
او گفت: شرح بیشتر جزئیات هم باعث تهییج سایر افراد برای از سر گذراندن این تجربه میشود و هم زندگی آنها را مختل میکند. در کنار این موضوع هنوز هم کم نیستند افرادی که دنبال راهی برای پیوستن به این گروهها هستند. در نتیجه میخواهم عرض کنم با اینکه در فرانسه و برای نشر کتاب سانسور وجود ندارد اما رعایت مسائل امنیت ملی در کتاب اهمیت زیادی دارد.
او سپس اظهار کرد: روایت کردن از چنین اتفاقاتی به ویژه برای افرادی که در بطن آن زندگی کردهاند ساده نیست. شاید برای ما ساده باشد اما برای راویان نه. آنها پس از اعتراف به اشتباه خود بالطبع به دنبال تبرئه کردن خودشان هستند و طبیعی است که شرحی مختصر از اتفاقات در این زمینه بدهند. با این همه لازم میدانم بگویم که تعداد زنانی که به داعش پیوسته و در جهاد نکاح داعش شرکت کردهاند در انگلستان بیشتر از سایر کشورهای اروپایی بوده است. من به واسطه حرفهام در این زمینه اخبار را پیگیری و اطلاعاتی کسب کردم که نشان داد در کنار زنان جوانهای نسل دوم و سوم مهاجر بیش از سایر گروههای سنی در فرانسه به داعش پیوستهاند. این موضوع به ویژه در میان الجزایریتبارها و مراکشیتبارها دیده میشود. شاید کینه دیرینه آنها درباره استعمار کشورشان و حس انتقامجویی در درونشان هم در این زمینه بیربط نباشد.
این مترجم در ادامه با اشاره به بازخوردهای بالای این کتاب پس از انتشار در فرانسه، گفت: قبل از هرچیز باید بگویم که فرانسویها بسیار اهل مطالعه هستند و کتاب در این کشور حداقل با ۱۰ هزار نسخه شمارگان چاپ میشود. این کتاب هم پس از انتشار با توجه زیادی از سوی رسانهها همراه شد به ویژه اینکه در زمان انتشار آن هنوز درباره داعش و ریشههای شکل گیری آن علاقهمندی وجود داشت. برای فرانسویها بسیار جالب بوده و هست که چطور یک انسان حس میکند باید به این گروه بپیوندد و بعد هم تصمیم میگیرد از آن جدا شود.
سامعی در بخش دیگری از این گفتوگو با تاکید بر اینکه درآمد حاصل از تمامی ترجمههایش از جمله ترجمه این کتاب را به امور خیریه در ایران اختصاص داده است، بیان کرد: حرفه اصلی من ترجمه نیست. میدانم که با شمارگان فعلی انتشار کتاب در ایران و قیمت تولید کتاب، اینکه بخواهی از راه نوشتن و ترجمه زندگی کنی، واقعا بیانصافی است. در فرانسه در ماه سپتامبر که آغاز فعالیت مدارس و دانشگاههاست بیشتر ناشران تازهترین آثار خود را عرضه میکنند و بسیاری از آنها نیز خیلی زود به چاپهای بعدی میرسند. درواقع کتاب محصولی اصلی در سبد خانوار است و طبعا نویسنده و مترجم میتواند با این حرفه فعالیت کند اما این موضوع در ایران امکان تحقق ندارد.