هفدهم آذرماه که بیاید اکران فیلم لااقل در حوزه آنلاین با جدی‌ترین و واقعی‌ترین چالش خود در سینمای ایران مواجه خواهد شد. بنابر اعلام قبلی سازندگان فیلم “ناگهان درخت” قرار است این فیلم در روز هفدهم آذر اکران آنلاین خود را آغاز کند اما این اکران آنلاین برخلاف سایر اکران‌های آنلاین از آغاز دوران کرونا و قرنطینه و رواج بی‌حد و اندازه این نوع نمایش فیلم در کشور است.
ناگهان قانون
در ماه‌های اخیر موضوع اکران آنلاین فیلم‌های سینمایی یکی از موضوعات داغ مورد مناقشه بین مسئولان سینمایی و صاحبان آثار در کشور بوده است. تعطیلی سینماها موج طرفداران تماشای فیلم‌ها را در خانه‌ها و پای نمایشگرها نشاند و تجربه دیدن فیلم روز در خانه با قیمتی مناسب را به راه‌حلی برای ادامه حرکت کارگزاران صنعت سینما و متوقف‌نشدن جریان تولید و نمایش بدل کرد. خیلی زود اما این موج مثبت با ضربه‌های منفی قاچاقچیان فیلم که این‌بار در محمل آنلاین آثار را به غارت می‌بردند دچار سکته شد. صاحبان آثار از یک‌سو امکان نمایش گسترده در سالن‌های سینما را به ویروس‌های چینی واگذار کرده بودند و از سوی دیگر باید طی قراردادهای یکطرفه و بی‌ارزش به نمایش آنلاین فیلم‌شان در ۲پلتفرم نمایش آنلاین آثار تن می‌دادند. در این مهلکه موضوع قاچاق آثار و کپی غیرمجاز را هم نباید فراموش کرد تا وضعیت نگران‌کننده اکران آنلاین در ایران بیشتر هویدا شود.حالا اما اهالی “ناگهان درخت” برای اکران آنلاین و جلوگیری از قاچاق آن مسیر تازه‌ای را پیموده‌اند.
ناگهان واشنگتن
جامعه هنری و پدیدآورندگان آثار شامل هنرمندان، نویسندگان، مصنفان و ناشران، از خدمات اداره حق مؤلف استفاده می‌کنند. این اداره کجاست؟ در کتابخانه ملی شهر واشنگتن یا همان کتابخانه کنگره. کتابخانه چه خدمتی به هنرمندان ارائه می‌دهد؟ با ثبت هر اثر هنری اعم از فیلم یا کتاب یا موسیقی در این کتابخانه، آن اثر عملا در گستره قوانین حمایتی کپی‌رایت قرار می‌گیرد و این همان مسیری است که مالکان فیلم سینمایی “ناگهان درخت”، آن را پیموده‌اند.
ناگهان اکران
به‌جز فیلم‌های اصغر فرهادی که به‌دلیل داشتن تهیه‌کننده بین‌المللی شامل قانون جهانی کپی‌رایت هستند، فیلم صفی یزدانیان دومین مورد از فیلم‌های ایرانی است که در مسیر ضدقاچاق می‌خواهد به حیات قانونی خود در دریای عمیق اکران آنلاین ادامه دهد. شاید بد نباشد بدانید که با ثبت اثر “ناگهان درخت” در این کتابخانه آمریکایی قبل از هرچیز و در راستای اجرای قانون کپی‌رایت، هرگونه استفاده و بارگذاری غیرمجاز فیلم در اینستاگرام، تلگرام و یوتیوب غیرممکن خواهد بود. به بیان دیگر در صورت بارگذاری فیلم به‌صورت غیرمجاز و خارج از اختیار مالکان اثر در این فضاهای مجازی، اثر خودبه‌خود حذف خواهد شد و در صورت تکرار این اتفاق آن صفحه یا سایت یا سرور طبق قوانین جهانی کپی‌رایت، مسدود می‌شود.
ناگهان مهناز
اما “ناگهان درخت” برای موفقیت در اکران آنلاین برگ‌های برنده دیگری هم دارد. نباید فراموش کرد که صفی یزدانیان با فیلم قبلی‌اش -در دنیای تو ساعت چند است؟- برای خودش و دنیای عاشقانه فیلمسازی‌اش طرفداران زیادی دست‌وپا کرد. ناگهان درخت، عاشقانه‌ای دیگر است از او و البته با روایتی امروزی‌تر. منهای پیمان معادی در نقش اول فیلم، باید به یاد آورد که در این فیلم مهناز افشار هم ایفای نقش کرده و در واقع این فیلم آخرین حضور سینمایی این بازیگر مهاجرت‌کرده از ایران مقابل دوربین سینما بوده است.
