یک میلیارد یورو کرونایی کجا خرج شد؟
حاشیههای یک میلیارد یوروی سلامت که از دعوای بین بانک مرکزی و وزارت بهداشت آغاز شد، با کوتاهآمدن بانک مرکزی و پرداخت ۶۰۰ میلیون یورو، از صدر اخبار رسانهها حذف نشد، آنچنان پربحث شد که پاسخ ربیعی و واعظی هم افکار عمومی را قانع نکرد و حالا جمعی از دانشجویان بسیج دانشجویی درباره چگونگی هزینهکرد آن از معاوناول رئیسجمهور توضیح خواستند.
براساس مصوبه ستاد ملی مبارزه با بیماری کرونا، قرار بود معادل یکمیلیارد یورو از منابع صندوق توسعه ملی در اختیار بخش درمان و همچنین صندوق بیمه بیکاری قرار گیرد. براساس اعلام رضا عوضپور، رئیس امور سلامت و رفاه اجتماعی سازمان برنامهوبودجه کشور، در ۲۶ شهریور سال جاری، سازمان برنامهوبودجه ۴۴۰ میلیون یورو از مبلغ مذکور (معادل ریالی حدود هفتهزار میلیارد تومان) را از طریق بانک مرکزی به حساب خزانهداری کل کشور واریز کرده است؛ اما بانک مرکزی برای ایفای باقی تعهدات مقاومت میکرد.
دلیل این مقاومت و عدم پرداخت باقی مطالبات، گرانیای بود که برداشت از صندوق توسعه به دوش مردم بار میکرد. با توجه به دسترسینداشتن به منابع صندوق توسعه ملی، برداشت از صندوق توسعه ملی به معنی خرید این ارزها توسط بانک مرکزی خواهد بود. در مقابل بانک مرکزی بهدلیل شرایط تحریم امکان فروش مجدد این ارز و بازگرداندن ریال را ندارد؛ بنابراین خالص داراییهای خارجی بانک مرکزی از این محل متورم میشود.
بهدنبال آن پایه پولی افزایش مییابد و با ضریب فزاینده نقدینگی (حدود ۷.۷) به نقدینگی و سپس تورم و گرانی منجر میشود. همان زمان که دعوای بین بانک مرکزی و وزارت بهداشت برای پرداخت سایر تعهدات یعنی ۵۶۰ میلیون یوروی باقیمانده مطرح بود، طبق برآورد کارشناسان با توجه به نرخهای یورو در سامانه نیما (حدود ۲۹ هزار تومان)، تداوم تخصیص بانک مرکزی به معنی افزایش حدود ۱۶هزارمیلیارد تومانی پایه پولی و به تبع آن افزایش ۱۲۳هزار میلیارد تومانی نقدینگی (رشد حدود ۴.۶ درصد) در سال جاری محاسبه میشد؛ اما بانک مرکزی نتوانست مقابل درخواستهای مکرر برای برداشت از صندوق توسعه مقاومت کند و در نهایت ۱۶۰ میلیون یوروی دیگر هم برای مقابله با کرونا اختصاص داد.
شلشدن سر کیسه صندوق توسعه و بانک مرکزی مساوی شد با انتشار خبر پرداخت صدمیلیارد تومان از اعتبارات کرونایی به برای ساختمان دانشکدهای که دختر حسن روحانی قرار بود در آن عضو هیئت علمی شود. این خبر را علیرضا نظری، نماینده خمین، اعلام کرد اما واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهور و ربیعی، سخنگوی دولت، آن را تکذیب کردند. پس از تأیید و تکذیبهای مکرر درباره عضویت مریم روحانی در هیئت علمی دانشکده شهید بهشتی، حالا جمعی از دانشجویان بسیج دانشجویی از معاوناول رئیسجمهور توضیح خواستند. اسحاق جهانگیری نیز در نامهای موارد هزینهکرد را شرح داده است. در این نامه آمده است: تاکنون معادل ریالی حدود ۶۵۴ میلیون یورو از اعتبارات یکمیلیارد یوروی برداشتی از محل منابع صندوق توسعه ملی از سوی بانک مرکزی در چند مرحله به حساب خزانهداری کل کشور واریز گردیده است. سازمان برنامهوبودجه تاکنون مبلغ ۱۴۲۳۳۰ میلیارد ریال برای مقابله با کرونا اختصاص داده است، از این مبلغ ۱۲۸۶۰ میلیارد ریال به مستمری بیمه بیکاری و مبلغ ۱۲۹۴۷۰ میلیارد ریال نیز در اختیار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بهعنوان متولی بخش سلامت و دبیر ستاد ملی مدیریت مبارزه با کرونا قرار گرفته است تا حذف شاخصهای مربوطه و وضعیت بیماری کرونا در مناطق مختلف کشور، بین دانشگاههای علوم پزشکی توزیع نمایند. میزان تخصیص اعتبارات هزینهای بخش بهداشت و درمان: ۱. جبران کسری درآمد اختصاصی بیمارستانهای درگیر کرونا (۲۵۳۵۰ میلیارد ریال) ۲. لزوم حفاظت فردی پرسنل بهداشت و درمان (۷۱۰۰ میلیارد ریال) ۳. پاداش پرسنل بهداشت و درمان (۳۰۰۰ میلیارد ریال) ۴. تأمین دارو و واکسن (۲۰۰۰ میلیارد ریال) ۵. لوازم مصرفی و مواد ضدعفونیکننده بهداشت و درمان (۵۰۰۰ میلیارد ریال) ۶. تهیه کیتهای آزمایشگاهی (۲۵۰۰ میلیارد ریال) ۷. پرداخت کارانه کادر پزشکی بهداشت و درمان تا اول آبانماه سال جاری (۵۵۰۰۰ میلیارد ریال). تخصیص اعتبار تملک داراییهای سرمایهای نیز به شرح زیر است: ۱. ۲۵۰۰ میلیارد ریال بابت تجهیز دستگاههای اکسیژنساز ۲. ۳۴۰۰ میلیارد ریال بابت هزینههای تجهیزات پزشکی سرمایهای ۳. ۱۰۸۵۰ میلیارد ریال بابت تجهیز طرحهای بیمارستانی ۴. ۱۵۰۰ میلیارد ریال بابت تجهیز واحدهای شبکه بهداشتی ۵. ۱۰۰۰ میلیارد ریال بابت مرکز کنترل و مدیریت بیماریهای واگیردار و تقویت زیرساختهای فناوری اطلاعات ۶. ۱۰۳۷۰ میلیارد ریال بابت طرحهای عمرانی با پیشرفت فیزیکی بالای ۹۰ درصد. لازم به توضیح است اطلاعات فوقالذکر تا تاریخ ۹۹.۸.۱۱ میباشد و روند تخصیص و عملیاتیکردن مابقی اعتبار یکمیلیارد یورویی برای مبارزه با کرونا با هماهنگی سازمان برنامهوبودجه، بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی در دستور کار قرار دارد و بهطور مستمر در حال انجام و بهروزرسانی است. در پایان ضمن تقدیر از توجه و اهتمام جدی رسانهها، آحاد جامعه بهخصوص دانشجویان عزیز نصاب پیگیری این موضوع، مراتب جهت انتشار و اطلاعرسانی مناسب برای آگاهی ملت شریف ایران ارسال میگردد.