به گزارش خبر فوری، دقایقی پیش یک زلزله حدودا ۴ ریشتری در تهران به وقوع پیوست. منشا این زلزله مانند لرزش دو هفته پیش، گسل مشا بوده که از دماوند شروع شده و به شمال تهران ختم می‌شود.
عبدالرضا سعادت مدیر ژئودزی و نقشه‌برداری زمینی سازمان نقشه برداری کشور گفته است: کانون این زمین لرزه در فاصله یک کیلومتری زلزله قبلی و احتمالا مسبب آن هم همان گسل مشا است.
اگرچه برخی کارشناسان گمان دارند که این لرزش پس لرزه همان لرزش قبلی است اما با این حال، برخی دیگر این لرزش‌ها را نشانه فعالیت کوه آتشفشانی دماوند می‌دانند. این حرف تا چه حد درست است؟
آتشفشان دماوند در چه وضعیتی است؟
دماوند یک کوه آتشفشانی نیمه‌فعال است که عمدتاً در دوران چهارم زمین‌شناسی موسوم به دوران “هولوسین” تشکیل شده و اولین فوران آن حدود ۱.۷۸ میلیون سال قبل به ثبت شده است. با این وجود، حداکثر تعداد فوران آن طی ۶۰۰ هزار الی ۲۸۰ هزار سال قبل رخ داده است. طبق تحقیقات زمین شناسان، آخرین فوران جدی این کوه آتش فشانی حدود ۷هزار و ۵۰۰ سال پیش به وقوع پیوسته است و از آن سال به بعد دیگر فعالیت جدی آتشفشانی در این منطقه مشاهده نشده و به ثبت نرسیده است.
آیا زلزله تهران به علت فعال شدن دماوند رخ داده است؟
فرخ توکلی کارشناس ژئو دزی سازمان نقشه برداری کشور درباره ارتباط زلزله تهران(زلزله دو هفته پیش) با آتشفشان دماوند اظهار کرد : یک احتمالی که در این راستا می توان در نظر گرفت فعال سازی و یا تحرکات قله آتشفشانی دماوند است به علت آنکه منطقه ای که در آن زلزله رخ داده است فاصله چندانی با کوه دماوند نداشته است. البته اتفاق رخ داده را می توان ناشی از حرکت گسل های سطح زمین دانست.
این کارشناس ژئو دزی در پایان بیان کرد: باتوجه به تجربه ای که در آتشفشان قله های دیگر وجود داشته معمولا در زلزله های مختلف عمق مواد مذاب با سطح قله کمتر می شود تا حادثه ی فعال سازی آتشفشان به طور قطع رخ دهد.
در همین رابطه خبرنگار خبر فوری گفتگویی را با یکی از زمین شناسان غربی داشته است. دکتر اریک کلمتی (Erik W. Klemetti) استاد دانشگاه دنیسون اوهایو آمریکا است. او از سال ۲۰۰۹ تا کنون در این دانشگاه تدریس می‌کرده است. زمینه تخصصی او کوههای آتشفشانی فعال در اروپا و آسیا بوده است.
مدتی پیش از دکتر کِلمِتی درباره فعالیت آتشفشانی دماوند پرسیدیم و اینکه اولا آیا واقعا دماوند فعال شده است یا نه و در صورت منفی بودن پاسخ، چقدر احتمال دارد فعال شود؟
دکتر کلمتی در این رابطه تاکید کرد: “من در تحقیقات و مطالعاتم هیچ چیز مشکوکی را در مورد ناآرامی و فعالیت آتشفشانی جدید در دماوند ندیده ام. {در طول این یکی دو سال سیل‌هایی در این منطقه رخ داده اما} سیلها لزوما به علت آتشفشان به وجود نمی‌آیند. سیل می‌تواند حاصل فرونشست یا تغییر لایه های زمین باشد و لزوما از طریق فوران آتشفشانی به وجود نمی‌آید. در واشنگتن، به دلیل ذوب شدن یخچالهای طبیعی و گرم شدن هوا سیل‌های بسیاری در اطراف کوههای راینر به وجود آمد که هیچ ربطی به فعالیتهای آتشفشانی هم نداشت. حتی یک افزایش کوچک دما و تغییر در فعالیت چشمه های گرم یا دریچه های گاز می‌تواند یخ و برف کوهستانی را آب کرده و منجر به سیلاب گردد و این لزوما ربطی به آتشفشان و فعال شدن آن ندارد. در حقیقت، هیچکدام از اینها نشان نمی‌دهد که آتشفشان دوباره فوران خواهد کرد.”
نشانه‌های فعال شدن آتشفشان چیست؟
دکتر کلمتی سپس به نشانه های فعال شدن آتشفشان پرداخت و گفت: “آنچه که در آتشفشان دیده می شود، افزایش در زمین لرزه‌ها است. ایجاد ترک در زمین یکی دیگر از نشانه های آن است. خروج خاکستر و بخار از دهانه کوه و روزنه های دیگر نشانه دیگر فعال شدن کوه آتشفشانی است. بنابراین، اگر چنین عوارض و نشانه هایی دیده شد، می‌توان نتیجه گرفت( یا احتمال داد) که کوه آتشفشانی فعال شده است.”
با وجود آنکه معلوم نیست ارتباطی بین زلزله‌های هفته‌های اخیر تهران و فعال شدن آتشفشان دماوند وجود داشته باشد، اما تکرار زمین‌لرزه در پایتخت نگاه‌ها را به قله دماوحد دوخته، قله‌ای که زمانی نماد صلابت و ایستادگی بود و حالا شاید نشانه‌ای از لرزش و ویرانی شود.
منبع: خبر فوری