حمایت از طرح جدید صیانت ؛ نقطه اشتراک خانم سخنگو و کیهانِ حسین شریعتمداری

لایحه دو فوریتی «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» که مطابق انتظار، با استقبال نمایندگان رادیکال مجلس رو‌به‌رو شده و آنها بلافاصله با دوفوریت بررسی آن موافقت کرده‌اند، به گونه است که بسیاری، آن را با طرح صیانت نمایندگان مجلس مقایسه کرده‌اند.

سخنگوی دولت در واکنش به اعتراضات به لایحه پرسروصدا و خبرساز «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی»، پاسخی داده که بیشتر یادآور اتهام زنی‌های روزنامه کیهان و تندرو‌ها درموارد مشابه است. فاطمه مهاجرانی معترضان به این لایحه را به «نخواندن متن لایحه» متهم کرده و گفته است «کسانی که نسبت به این لایحه نقد دارند حتماً لایحه را کامل بخوانند.»

به گزارش انتخاب، این اولین بار نیست که سخنگوی دولت با اظهارات خود، صدای منتقدان را درآورده است؛ نکته قابل تامل آن است که منتقدان او، عمدتا حامیان دولت پزشکیان هستند. مثلا در آبان ماه سال گذشته فاطمه مهاجرانی، در پاسخ به سوالی درباره بحث فیلترینگ و تجمع موافقان و مخالفان آن از اصطلاح «لشکرکشی خیابانی» استفاده کرد. او گفت که «دولت به اندازه همه کسانی که می‌خواهند برای فیلترینگ راهپیمایی بکنند، پیگیر موضوع است؛ لذا نیازی به راهپیمایی و لشکرکشی‌های خیابانی نیست.»

از قضا، اصطلاح «لشکرکشی خیابانی» هم مورد استقبال تندرو‌های مخالف دولت چهاردهم قرار گرفت؛ چراکه آنها خود در سالیان گذشته بار‌ها و بار‌ها با همین اصطلاح، به مخالفان خود حمله ور شده و اقدام به محدودسازی آنها کرده بودند.

فاطمه مهاجرانی کمی بعد، در یک ارتباط زنده تلویزیونی در خصوص پیش بینی خود از اینکه خاموشی‌ها تا چه زمانی ادامه خواهد داشت هم گفت «حضور ذهن ندارم»؛ مصاحبه مذکور با موجی از واکنش‌های منفی رو‌به‌رو شده بود. این نوع پاسخگویی طبعا در شان کسی که نماینده دولت و زبان دولت در رسانه‌ها به شمار می‌رود، نیست.

بر اساس لایحه مذکور، کسی که محتوایی خلاف واقع منتشر کند، به ۶ ماه تا دو سال زندان و ۱۶۵ تا ۳۳۰ میلیون تومان جریمه محکوم می‌شوند و اگر این اتفاق در شرایط خاصی مانند وضعیت جنگی رخ دهد و یا به عنوان مثال، علیه امنیت داخلی یا خارجی کشور تشخیص داده شود، مجازات‌های مذکور به بیش از ۲ سال زندان و جرایمی بیش از ۳۳۰ میلیون تومان افزایش می‌یابند.

البته اگر محتوای منتشرشده مصداق افساد فی الارض تشخیص داده شود، ماجرا از این هم بدتر می‌شود و در این صورت، فرد به اعدام محکوم خواهد شد.

یکی از اصلی‌ترین اعتراضات به این لایحه، به دلیل ابهام در تعریف «محتوای خلاف واقع» است. در متن لایحه از مصادیقی مانند «آسیب به امنیت روانی»، «ایجاد ترس و وحشت عمومی» , «برهم زدن آرامش اجتماعی» و «تضعیف انسجام ملی» استفاده شده که تماما غیرقابل اندازه گیری هستند و هر محتوایی را می‌توان مصداق یکی از این موضوعات در نظر گرفت.

نکته دیگر اینکه در برخی موارد یک مرجع، خبری را تکذیب می‌کند، اما خبر مذکور کاملا صحت داشته است. مثلا در سالیان اخیر، ماجرای فساد نهاده‌های دامی در دولت سیزدهم بار‌ها از سوی رسانه‌ها مطرح شده بود، اما هر بار از سوی دولت وقت تکذیب می‌شد. با این حال، کمی بعد، قوه قضاییه به ماجرا ورود کرد و ضمن تایید وجود فساد در این ماجرا، حتی وزیر وقت را نیز محکوم کرد.

حالا سخنگوی دولت به جای پاسخ به این انتقادها، اظهاراتی بر زبان رانده که بیشتر وهن منتقدان است تا اقناع انان. آیا واقعا فاطمه مهاجرانی تصور می‌کند تمام معترضان به این لایحه، متن آن را کامل نخوانده‌اند و بی دلیل به آن معترض شده‌اند؟ او برای این اظهارات خود مثالی هم آورده و گفته «این لایحه در صورت تصویب درباره حساب‌ها و کانال‌هایی که بیش از ۹۰ هزار نفر دنبال‌کننده دارند قابل اجرا خواهد بود.» مشکل اصلی معترضان ابهام در تعریف مصادیق «محتوای خلاف واقع» است که در نهایت به تحدید آزادی بیان و بستن دست و پای رسانه‌ها منجر خواهد شد؛ این موضوع چه ارتباطی به تعداد دنبال کننده‌های حساب‌ها و کانال‌هایی که قرار است مجازات شوند، دارد؟

نکته جالب اینکه تندرو‌ها هم توجیهاتی کم و بیش مشابه توجیات سخنگوی دولت بیان کرده‌اند. روزنامه کیهان امروز در تیتر یک خود با حمایت از این لایجه آن را «خلع سلاح جریان تحریف» خوانده است. نکته جالب اینکه این روزنامه و همفکران آن در زمان برجام ادعای عجیبی درمورد مذاکره کنندگان مطرح کردند که امروز سخنگوی دولت نیز اظهاراتی مشابه بر زبان رانده است. آنها در ادعایی عجیب می‌گفتند مذاکره کنندگان وقت کشور که ماه‌ها در مورد کلمه به کلمه برجام مذاکره کرده بودند، این سند را نخوانده اند! حالا امروز سخنگوی دولت هم مدعی است منتقدان لایحه عجیب و غریب دولت، آن را نخوانده‌اند!