سبک زندگی روشی است که مورد استفاده مردم ، گروهها و ملل قرار می گیرد و در متن خاص جغرافیایی ، اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی و مذهبی شکل می گیرد. به سبک زندگی به خصوصیات ساکنان یک منطقه در زمان و مکان خاص گفته می شود. این شامل رفتارهای روزانه و عملکردهای افراد در شغل ، فعالیت ها ، سرگرمی و رژیم می شود.
در دهه های اخیر ، سبک زندگی به عنوان یک عامل مهم سلامتی مورد توجه محققان قرار گرفته است. براساس آمارهای بهداشت جهانی، ۶۰٪ از عوامل مرتبط با سلامت فرد و کیفیت زندگی با سبک زندگی ارتباط دارد . میلیون ها نفر از شیوه زندگی ناسالم پیروی می کنند. از این رو ، آنها با بیماری ، ناتوانی و حتی مرگ روبرو می شوند. مشکلاتی مانند بیماری های متابولیک ، مشکلات مفاصل و اسکلت ، بیماری های قلبی عروقی ، فشار خون بالا ، اضافه وزن ، خشونت و غیره می تواند ناشی از یک سبک زندگی ناسالم باشد. رابطه سبک زندگی و سلامتی باید بسیار مورد توجه قرار گیرد.
امروز ، تغییرات گسترده ای در زندگی همه مردم رخ داده است. سوء تغذیه ، رژیم غذایی ناسالم ، سیگار کشیدن ، مصرف الکل ، سوء مصرف مواد مخدر ، استرس و غیره ، نمایش هایی از سبک زندگی ناسالم است که از آنها به عنوان شکل غالب سبک زندگی استفاده می شود. علاوه بر این ، زندگی شهروندان با چالش های جدیدی روبرو است. به عنوان مثال ، ظهور فن آوری های جدید در IT مانند اینترنت و شبکه های ارتباطی مجازی ، جهان ما را به چالش بزرگی سوق می دهد که سلامت جسمی و روحی افراد را تهدید می کند. چالش استفاده بیش از حد و سوء استفاده از این فناوری است.
بنابراین با توجه به مطالعات موجود می توان گفت: سبک زندگی تأثیر چشمگیری در سلامت جسمی و روانی انسان دارد. اشکال مختلفی از چنین تأثیراتی وجود دارد. همخوانی در برخی قومیتها نوعی سبک زندگی است که منجر به اختلالات ژنتیکی می شود. اصلاح این سبک زندگی ناسالم عاملی پیشگیری برای کاهش میزان بیماریهای ژنتیکی است . در برخی کشورها ، استفاده بیش از حد از مواد مخدر یک سبک عمده زندگی ناسالم است. ایران یکی از ۲۰ کشوری است که بیشترین داروها را استفاده می کند. آنها دارو را به مداخلات دیگر ترجیح می دهند. علاوه بر این ، در ۱۵-۴۰ of موارد آنها از داروهای بدون نسخه استفاده می کنند داروهای تسکین دهنده درد ، قطره چشم و آنتی بیوتیک ها بیشترین استفاده را در ایران دارند. در حالی که خود داروهای خود مانند آنتی بیوتیک ها روی سیستم ایمنی بدن تأثیر منفی می گذارند ، اگر فرد تحت تأثیر عفونت قرار بگیرد ، آنتی بیوتیک ها در درمان مؤثر نخواهند بود. به طور کلی ، ۱۰ درصد از افرادی که خوددرمان هستند ، عوارض شدیدی از جمله مقاومت در برابر دارو را تجربه می کنند. بعضی اوقات آلرژی به دارو به حدی شدید است که می تواند باعث مرگ شود .
.
سرانجام ، متغیرهای سبک زندگی که بر سلامتی تأثیر می گذارد می توان در برخی موارد طبقه بندی کرد:
-
رژیم غذایی و شاخص توده بدنی (BMI) : رژیم غذایی بزرگترین عامل شیوه زندگی است و رابطه مستقیمی و مثبت با سلامتی دارد. رژیم غذایی ضعیف و عواقب آن مانند چاقی یک مشکل شایع در جوامع شهری است. سبک زندگی ناسالم را می توان با BMI سنجید. سبک زندگی شهری منجر به مشکلات تغذیه ای مانند استفاده از غذاهای سریع و غذاهای ضعیف و افزایش مشکلات مانند قلبی عروقی می شود
-
ورزش: برای معالجه مشکلات سلامتی عمومی ، ورزش به سبک زندگی گنجانده شده است . ورزش مداوم به همراه رژیم غذایی سالم باعث افزایش سلامتی می شود. برخی از مطالعات بر رابطه سبک زندگی فعال با شادی تأکید می کنند.
-
خواب: یکی از پایه های زندگی سالم خواب است. خواب نمی تواند جدا از زندگی باشد. اختلالات خواب چندین پیامد اجتماعی ، روانی ، اقتصادی و سالم دارد. سبک زندگی ممکن است روی خواب اثر بگذارد و خواب تأثیر روشنی بر سلامت روان و جسمی دارد.
-
رفتار جنسی: رابطه جنسی عادی در زندگی سالم ضروری است. نقص رابطه جنسی مشکل اکثر جوامع است و تأثیر بسزایی در سلامت روان و جسمی دارد. می توان گفت رابطه جنسی ناکارآمد ممکن است منجر به بروز مشکلات مختلف خانوادگی یا بیماری های مرتبط با رابطه جنسی شود. ایدز
-
سوء مصرف مواد: اعتیاد به عنوان یک سبک زندگی ناسالم در نظر گرفته می شود. استعمال دخانیات و استفاده از مواد دیگر ممکن است مشکلات مختلفی ایجاد کند. بیماری قلبی عروقی ، آسم ، سرطان ، آسیب مغزی. طبق مطالعات خشمگین در ایران ، ۴۳٪ از خانمها و ۶۴٪ از مردان استفاده از حباب حباب را تجربه می کنند. یک مطالعه طولی نشان می دهد که ۳۰٪ از افراد بین ۱۸-۶۵ سال سیگار را به طور دائم سیگار می کشند.
-
سوء مصرف دارو: این یک نوع رایج در استفاده از دارو در ایران است و به عنوان یک سبک زندگی ناسالم در نظر گرفته می شود. رفتارهای ناسالم در استفاده از دارو به شرح زیر است: خوددرمانی ، به اشتراک گذاری دارو ، استفاده از داروها بدون نسخه ، تجویز داروهای زیاد ، تجویز تعداد زیاد هر دارو ، داروهای غیر ضروری ، دست خط بد در نسخه ، عدم توجه به داروهای متناقض ، بی اعتنایی اثرات مضر داروها ، توضیحی در مورد اثرات داروها نیست.
-
کاربرد فناوریهای نوین: فناوری پیشرفته زندگی انسانها را تسهیل می کند. سوء استفاده از فناوری ممکن است عواقب ناخوشایندی به همراه داشته باشد. به عنوان مثال ، استفاده از رایانه و سایر دستگاهها تا نیمه شب ، ممکن است بر الگوی خواب تأثیر بگذارد و ممکن است خواب را مختل کند. اعتیاد به استفاده از تلفن همراه مربوط به علائم افسردگی است.
-
تفریح: زمان گذراندن اوقات فراغت یک فاکتور فرعی از سبک زندگی است. غفلت از اوقات فراغت می تواند عواقب منفی به همراه داشته باشد. با برنامه ریزی های سازمان یافته و اوقات فراغت ناسالم ، مردم سلامتی خود را به خطر می اندازند.
-
مطالعه: مطالعه تمرین روح است. قرار دادن مطالعه به عنوان عاملی در شیوه زندگی ممکن است منجر به سلامت جسمی و روحی بیشتری شود. به عنوان مثال ، شیوع زوال عقل ، مانند بیماری آلزایمر افراد دارای تحصیلات پایین است. مطالعه می تواند روند دمانس را کندتر کند
نوشته: Dariush D. FARHUD
ترجمه از رسانشر
منبع: دانشنامه پزشکی عمومی