مناسب‌ترین روغن برای پمپ وکیوم کدام است؟
پمپ‌های وکیوم از جمله کاربردی‌ترین تجهیزاتی هستند که می‌توانند استفاده‌های صنعتی، نیمه‌صنعتی و غیر صنعتی متعددی داشته باشند و بر اساس فاکتورهایی همچون نحوه عملکرد، نوع سیستم خنک‌کننده، تعداد مراحل کار، سرعت، قدرت و … تقسیم‌بندی می‌شوند و با هدف ایجاد فضایی عاری از مولکول‌های هوا در محیطی بسته استفاده می‌شوند. پمپ‌های وکیوم روغنی یکی از انواع پمپ‌های خلأ است که از روغن برای سیلینگ، روان کاری و خنک کردن قطعات استفاده می‌کند. در ادامه مطلب بررسی خواهد شد که مناسب‌ترین روغن برای پمپ وکیوم کوچک و بزرگ کدام روغن است.
معرفی پمپ وکیوم روغنی
همان‌طور که گفته شد پمپ روغنی به نوعی پمپ وکیوم جابجایی مثبت گفته می‌شود که به صورت رینگ مایع طراحی شده و مایع در گردش آن روغن است و از روغن برای سیلینگ، روان کاری و خنک کردن قطعات استفاده می‌کند. این پمپ از دو قسمت اساسی Rotor و Electromotor تشکیل شده و زمانی که الکتروموتور استارت بخورد حرکت دورانی به واسطه کوپلینگ های دستگاه از الکتروموتور به روتور منتقل شده و روتور به حرکت در می‌آید. در اثر فرآیندهای گفته شده هوا به وسیله استاتور فشرده می‌شود و از یک دریچه دیگر خارج می‌شود.
پمپ روغنی می‌تواند به صورت تک مرحله‌ای و دو مرحله‌ای طراحی شود و در صنایع مختلفی به کار برود. این پمپ‌ها بر اساس فاکتورهای دیگری نیز دسته‌بندی می‌شوند و می‌توانند شامل مدل‌های چگالشی، تراکمی و گیرانداز و یا پمپ وکیوم روغنی روتاری وین (Rotary Vane) یا پره وار و پمپ وکیوم روغنی اسکرو (Screw) یا پیچشی باشند. پمپ وکیوم روغنی توان کار در شرایط سخت و پیوسته را داشته، طول عمر بالایی دارد، مصرف انرژی کمی دارد، نصب و راه‌اندازی آن‌ها آسان است و به‌راحتی آب‌بندی می‌شود.
روغن وکیوم و نقش آن در پمپ خلأ
روغن وکیوم در اصل نوعی روغن روان کننده است که در پمپ‌های خلأ به منظور کاهش اصطکاک و سایش قطعات متحرک دستگاه و همچنین حفظ خلأ با جلوگیری از ورود هوا و سایر گازها به پمپ استفاده می‌شود. این روغن همچنین گرمای تولید شده در فرآیند پمپاژ را حذف می‌کند و باعث افزایش طول عمر پمپ می‌شود. در حقیقت روغن وکیوم از فرمولاسیونی برخوردار است که فشار بخار کم، پایداری ویسکوزیته بالا و پایداری شیمیایی مناسبی داشته باشد. از مهم‌ترین نقش‌ها و کاربردهای این روغن می‌توان موارد زیر را عنوان کرد:
- کاهش اصطکاک و سایش قطعات متحرک
- آب‌بندی و محافظت از پمپ در برابر رطوبت و سایر آلاینده‌ها
- انتقال گرما از پمپ، حفظ خلأ و جلوگیری از نشت هوا به داخل سیستم
- پر کردن فضای خالی و آب‌بندی سیستم
- کمک به ایجاد مکش تا محدوده نزدیک به صفر مطلق
پارامترهای مهم در انتخاب روغن مناسب برای پمپ خلأ
امروزه در صنایع مختلف از انواع پمپ وکیوم کوچک و بزرگ استفاده می‌شود به همین دلیل نگهداری از آن‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد و انتخاب روغن مناسب یکی از مهم‌ترین راهکاری محافظت و افزایش راندمان دستگاه است. برای انتخاب روغن وکیوم مناسب لازم است که به نکات و موارد مختلفی توجه داشت که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر می‌باشند:
مقاومت بالا در برابر حرارت و فشار
همان‌طور که گفته شد پمپ‌های وکیوم در زمان فعالیت می‌توانند گرما و دمای زیادی تولید کنند که ممکن است باعث آسیب دیدن قطعات مختلف شود به همین دلیل روغن وکیوم باید مقاومت بسیار خوبی در برابر حرارت و گرما داشته باشد تا بتواند از میزان استهلاک قطعات پمپ کم کند.
داشتن گرانروی و ویسکوزیته بالا
معمولاً از پمپ‌های وکیوم در شرایط سخت و به صورت مستمر استفاده می‌شود و لازم است که روغن وکیوم استفاده شده برای آن‌ها از گرانروی و ویسکوزیته بالایی برخوردار باشد. در اصل روغن‌هایی که از گرانروی و ویسکوزیته بالایی برخوردارند به دلیل اینکه میزان تبخیر کمی دارند، حجم آن در طول فعالیت کم نمی‌شود و باعث می‌شود که پمپ عملکرد بهینه‌ای داشته باشد.
عدم داشتن ناخالصی
هرچقدر روغن وکیوم میزان خلوص بیشتری داشته باشد می‌تواند به بهبود عملکرد پمپ کمک بیشتری کند و وجود مواد ناخالصی در روغن می‌تواند به مرور زمان باعث آسیب دیدن قطعات مختلف پمپ شود.
داشتن چسبندگی و پوشش مناسب
میزان چسبندگی روغن وکیوم یکی دیگر از فاکتورهایی است که اهمیت و ارزش بالایی دارد و باید به آن توجه زیاد داشت. هرچقدر میزان چسبندگی و پوشش روغن باشد، میزان خوردگی‌های پمپ خلأ کاهش پیدا می‌کند. در اصل روغن وکیوم با چسبندگی بالا می‌تواند قطعات مختلف پمپ مانند تیغه‌ها و روتور را پوشش داده و از خوردگی و آسیب دیدن آن‌ها جلوگیری کند.
امکان استفاده در شرایط مختلف
همان‌طور که گفته شد پمپ‌های وکیوم ممکن است در آزمایشگاه‌ها و صنایع مختلفی همچون نساجی، طلاسازی، چاپ و جوهر، غذا و دارو، پزشکی، نفت و پتروشیمی، لوازم خانگی، متالورژی، عملیات حرارتی و کوره، استفاده در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع، استفاده در صنعت بسته‌بندی و خودروسازی، استفاده در طیف‌سنجی‌ها و … مورد استفاده قرار بگیرند. همچنین شرایط آب و هوایی می‌تواند متفاوت باشد و میزان رطوبت به صورت پیوسته در حال تغییر باشد. روغن وکیوم باید این قابلیت را داشته باشد در شرایط‌های مختلف آب و هوایی مورد استفاده قرار بگیرد و راندمان پمپ را افزایش بدهد.
غیر سمی بودن روغن وکیوم
یکی دیگر از مهم‌ترین پارامترهایی که در انتخاب روغن وکیوم باید مورد توجه قرار داد عدم سمیت آن است. در حقیقت در همه صنایع تکنسین‌ها و اپراتورهای زیادی همواره با دستگاه‌هایی همچون پمپ وکیوم در ارتباط بوده و از آن‌ها استفاده می‌کنند و چنانچه روغن وکیوم سمی باشد ممکن است سلامت افراد را به خطر بیندازد.
- علاوه بر موارد گفته شده در زمان خرید روغن وکیوم برای پمپ‌های خلأ لازم است که به مواردی همچون پایین بودن فشار بخار، برند و شرکت تولید کننده، استانداردهای تولید و مدت زمان گارانتی و … نیز توجه شود.
بهترین زمان تعویض روغن وکیوم
تعویض به موقع و مناسب روغن وکیوم می‌تواند یکی از بهترین و مؤثرترین راهکارهای افزایش کارایی پمپ وکیوم و بالا بردن راندمان آن باشد. همان‌طور که گفته شد برای انتخاب یک روغن مناسب برای پمپ وکیوم باید به نکات و موارد مختلفی توجه داشت اما زمان تعویض روغن وکیوم به عوامل مختلفی از جمله نوع پمپ خلأ، شرایط کار و کیفیت روغن و… بستگی دارد. به صورت کلی بهتر است که روغن پمپ‌های وکیوم هر سال تعویض شود و در صورتی که از پمپ در شرایط سخت و آلوده استفاده می‌شود زودتر اقدام به تعویض روغن آن نمود. بسیاری از تولیدکننده‌های پمپ وکیوم در مورد زمان و نحوه تعویض روغن وکیوم اطلاعات کافی در اختیار مصرف‌کننده‌ها قرار می‌دهند و بر این اساس می‌توان زمان دقیق تعویض روغن را مشخص نمود.
قیمت روغن وکیوم
قیمت روغن پمپ وکیوم می‌تواند تحت تأثیر فاکتورها و پارامترهای مختلفی باشد اما قطعا هر چه کیفیت آن بیشتر باشد قیمت بیشتری نیز خواهد داشت. مهم‌ترین فاکتورهای موثر در قیمت روغن وکیوم شامل برند و شرکت تولید کننده، ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی روغن، محدوده دمایی استفاده از روغن، استانداردهای تولید و مدت زمان گارانتی، نرخ ارز و نوسانات آن و … هستند.
جمع‌بندی نهایی
پمپ‌های وکیوم روغنی از جمله پمپ‌های پرمصرف و کاربردی هستند که در صنایع مختلفی استفاده می‌شوند. این پمپ‌ها از روغن برای سیلینگ، روان کاری و خنک کردن قطعات استفاده می‌کنند و برای انتخاب روغن مناسب آن‌ها لازم است که مواردی همچون مقاومت بالا در برابر حرارت و فشار، داشتن گرانروی و ویسکوزیته بالا، عدم داشتن ناخالصی، داشتن چسبندگی و پوشش مناسب، امکان استفاده در شرایط مختلف، غیر سمی بودن روغن وکیوم و … مورد توجه قرار بگیرد.
نظرات بسته شده است.