اَبَر بدهکاران بانکی؛ سوالی که در مناظره هم روی زمین ماند

نحوه حل چالش «ابر بدهکاران بانکی» که طی سالهای گذشته گره آن گشوده نشده، سوال مهمی است که در مناظره امروز هم مطرح شد اما روی زمین ماند و پاسخی به آن داده نشد.

مردم عادی برای دریافت وام‌های چند میلیون تومانی با موانع بزرگی مواجه هستند و برای دست و پا کردن انواع و اقسام ضمانت‌ها، مدتها رفت و آمد کنند؛ در نهایت اگر پس از ماه‌ها رفت و آمد موفق به دریافت وام شوند، چوب نظارت شعب بانک‌ها چنان بر سر مردم سنگینی می‌کند که اگر پرداخت اقساط فقط با چند روز تأخیر انجام شود، بلافاصله ضامنین از خلف وعده وام گیرنده خبردار شده و تهدید به کسر اقساط می‌شوند؛ بانک‌ها به این وسیله، وام گیرنده را تحت فشار می‌گذارند تا هرچه سریع‌تر نسبت به پرداخت قسط معوق شده اقدام کند.

در چنین شرایطی، سوال مهم مردم این است که چرا عده‌ای خاص، می‌توانند از بانک‌ها هزاران میلیارد تومان وام بگیرند و هر وام را با وام جدیدی تسویه کنند و خارج از چتر نظارتی بانک‌ها و بانک مرکزی، ثروت‌های عجیب و غریب برای خود دست و پا کنند؟

این سوال هرگز پاسخ واضحی از سوی مسئولان دریافت نکرده و مقامات مسئول همواره با کلی گویی از کنار این موضوع عبور کرده اند. سوالی که امروز هم پاسخی دریافت نکرد. «برای مقابله با ابربدهکاران بانکی چه اصلاحاتی باید در نظام بانکی انجام شود؟»؛ این سوالی بود که مجری تلویزیون در مناظره امروز از عبدالناصر همتی، نامزد سیزدهمین دوره ریاست جمهوری و رئیس کل سابق بانک مرکزی پرسیده شد اما وی با پرداختن به موضوعات دیگر، به آن پاسخ نداد و از کنار آن گذشت.

در واکنش به مواجهه همتی با سوال مطرح شده، علیرضا زاکانی دیگر نامزد انتخابات سیزدهمین رئیس جمهور، در زمان پاسخگویی به سوال خود، خطاب به همتی گفت: مفاسد بانکی از کجا سرچشمه می‌گیرد؟؛ بزرگ‌ترین اشکال به بانک مرکزی برمی‌گردد؛ حجم بالای تسهیلات متعلق به کسانی است که نقش فعالی در حوزه اقتصاد نداشته‌اند و در سوداگری نقش دارند. آقای همتی باید نظارت در حوزه پولی بانکی انجام می‌داد که انجام نداده است.

با این حال پیش از این همتی در زمان ریاست بر بانک مرکزی گفته بود ۹۰ هزار میلیارد تومان بدهی معوقات بانکی در دست ۱۱ بدهکار بزرگ بانکی است.

هر چند که بانک مرکزی هیچ گاه نام این ۱۱ ابر بدهکار بانکی را اعلام نکرد.

برخی کارشناسان اقتصاد پولی معتقدند دولت‌های یازدهم و دوازدهم با سیاست‌های اشتباه خود باعث شد برخی خواص به منابع بانکی کلان دسترسی داشته باشند و مردم عادی یا از دریافت وام محروم باشند یا باید ماه‌ها برای دریافت آن با مانع گذاری‌های متعدد معطل بمانند؛ نمونه آن وام ازدواج است که ده‌ها هزار زوج در صف دریافت آن هستند و برای دریافت چند میلیون تومان وام، باید چند ضامن معرفی کنند.