همیشه گفته اند سالی که نکوست از بهارش پیداست، از این رو چندان حالی از لطف نیست اگر عملکرد یک ماهه مجلسی‌ها را مشتی نمونه خروار از دوره چهارساله در نظر بگیریم.
مجلس یازدهم در ماه اول ۹ نشست داشت که سه نشست آن غیرعلنی برگزار شد. خروجی این جلسات نمایش قدرت مجلس جدید در برابر وزرای دولتی بود که تنها با دو تغییر در ترکیب آن، کل کابینه دوباره باید رای اعتماد بگیرد.
شتاب در انتخاب رئیس
نمایندگان انقلابی که خود را اولین مجلس در گام دوم انقلاب می بینند، برای تشکیل هیات رئیسه با سرعت بسیار زیادی وارد عمل شدند و انتخابات آن را به‌طور غیرمعمول، روز پنجشنبه هشتم خرداد برگزار کردند و در نتیجه این سرعت عمل قالیباف، سکان ریاست مجلس یازدهم را در اختیار گرفت.
از آنجایی که شهردار سابق پایتخت سابقه پارلمانی ندارد، خیلی زود نطق‌هایش زیر ذره‌بین منتقدان رفت و هر اشتباه کوچک و بزرگی در رسانه‌ها بازتابی ویژه پیدا کرد.
قالیباف و سایر اعضای هیئت رئیسه، برگزیده فراکسیون نیروهای انقلاب بودند که فراکسیون اکثریت است و فعلا بی‌رقیب به‌نظر می‌رسد. این فراکسیون که حاصل اتحاد نواصولگرایان، احمدی‌نژادی‌ها و جبهه پایداری و اصولگرایان سنتی است، تمامی روسای کمیسیون‌ها را نیز در اختیار دارد.
توییت‌های پر دردسر
نمایندگان تهران که سه کرسی در هیات رئیسه مجلس را در اختیار دارند، در یک ماه گذشته بیشترین نگاه بیرونی را با توئیت‌هایشان به خود جلب کردند.
در یکی از این توئیت ها، نماینده‌ای از گرفتن کارت‌های هدیه ویژه خبر می دهد نماینده ای دیگری از تهران، خبر متروسواری‌اش در روز افتتاحیه دستمایه شوخی مجازی‌بازها می‌شود.
سایر توییتها نیز له تهدید رئیس‌جمهور و وزرا اختصاص دارد یا پاسخ به مطالبه شفافیت که اوج آن در ماجرای تاجگردون بروز یافت.
بلوای اعتبارنامه یک نماینده
بعد از انتخابات هیات رئیسه مجلس، قوه مقننه وارد فاز تایید اعتبارنامه ها شد و اعتبار اکثر نمایندگان بدون هیچ حرف و حدیثی تایید شد، اما اعتبارنامه سه نماینده یعنی کاظم دلخوش، محمد صالحی و غلامرضا تاجگردون به مشکل خورد و در نهایت اعتبارنامه دلخوش نماینده صومعه سرا تایید شد و محمدصالحی نماینده فریدن برای تایید اعتبار نامه تعهد داد که رفتار خلاف شأن جایگاه نمایندگی نداشته باشد و چنین رفتارهایی را تکرار نکند. اما ماجرای تاجگردون نماینده گچساران بغرنج شد.
او که رئیس کمیسیون برنامه و بودجه در ادوار گذشته مجلس بود، با شکایت زاکانی و دوستانش، اعتبارنامه‌اش به مهمترین چالش ماه اول مجلس یازدهم تبدیل شد، چرا که با وجود اینکه شعبه مربوطه بعد از بررسی مجدد اعتبارنامه تاجگردون را تایید کرده بود، قالیباف اجازه داد زاکانی با بیان اخطار قانون اساسی موضوع اعتبارنامه این نماینده به کمیسیون تحقیق بکشاند.
هر چند که این کمیسیون مجددا اعتبارنامه تاجگردون را تایید کرده است اما باید دید قالیباف که برای کسب رای برای ریاست، با زاکانی و دوستانش توافقاتی کرده اند، باز هم اجازه می دهد زاکانی مقابل تایید اعتبارنامه نماینده گچساران را بگیرد یا خیر، چرا که منتقدان تاجگردون هنوز به طرح اتهامات درباره این نماینده باسابقه ادامه می‌دهند.
پایان ماه‌عسل اتحاد با کشمکش‌های کمیسیونی
برخلاف سایر مجالس که به سرعت ترکیب کمیسیون های مشخص می شود، هیات رئیسه مجلس یازدهم با تاخیری تاریخی نسبت به تعیین تکلیف عضویت نمایندگان اقدام کرد.
ماجرا از این قرار بود که برای عضویت نمایندگان در کمیسیون ها باید سوابق کاری و تحصیلی آنها امتیازبندی شود، اما از آنجایی که بالغ بر ۱۷۵ نماینده این مجلس سابقه نمایندگی یا اجرا را نداشتند، از شانس کمتری برای حضور در کمیسیون های تخصصی مثل امنیت ملی، برنامه و بودجه، اقتصادی داشتند. ازاین رو روزها هیات رئیسه مجلس به دنبال راه حلی برای تغییر امتیاز بندی و دادن شانس مناسب به تازه واردین بود،
در چنین شرایطی، مانند ادوار قبل، کمیسیون های فرهنگی، قضایی و حقوقی و اصل ۹۰ از اقبال کمتری رو به رو شد از این رو انتخاب هیات رئیسه آنها نیز با تاخیر انتخاب شد، به نحوی که هیات رئیسه کمیسیون فرهنگی روز چهارشنبه چهار تیرماه مشخص شد و همچنان تکلیف ترکیب هیات رئیسه کمیسیون قضایی و حقوقی مشخص نشده است.
کمیسیون اصل ۹۰ با وجود اهمیتی که دارد با اقبال قابل مقبولی رو به رو نشد هر چند که انتخاب رئیس این کمیسیون از سوی هیات رئیسه مجلس بهانه خوبی برای به تاخیر انداختن انتخاب سایر کرسی های هیات رئیسه کمیسیون اصل ۹۰ بود.
اما باید گفت انتخاب روسای و سایر اعضای هیات رئیسه کمیسیون ها آن طور که ادعا می‌شد، بر اساس تخصص نبود، به طور مثال با وجود حضور متخصصانی در حوزه عمران و شهرسازی در کمیسیون عمران، ریاست این کمیسیون مهم بر عهده پزشک عمومی قرار گرفت، از سوی دیگر نمایندگان مدام در تذکرات شفای و کتبی خود از عملکرد دولت در حوزه مسکن و راه انتقاد کردند.
همچنین اختلافات بین نماینده‌ها و هیات رئیسه برسر عضویت در کمیسیون‌های تخصصی چنان زیاد شد که برخی خبر از جمع‌آوری امضا برای استیضاح هیات رئیسه دادند. نمادی از پایان اتحاد در صف یازدهمی‌ها.
صحن های جنجالی، بدون حتی یک مصوبه
جلسات علنی یا غیرعلنی صحن در واقع ویترین کاری مجلس به شمار می رود.
در ۹ نشست علنی و غیر علنی مجلس یازدهم در نخستین ماه کاری شان دولتی‌ها برای ارائه گزارش یک به یک روانه بهارستان شدند.
مجلسی ها وزرای کشور، ارتباطات، نیرو، کشاورزی، اقتصادی، ارشاد، راه و شهرسازی، نیرو، نفت و اطلاعات را به بهارستان کشاندند و بعضا با نقدهایی تند آنها را بدرقه کردند.
همزمان با نقد دولت، به‌ویژه در دو عرصه دیپلماسی و اقتصاد، در درون مجلس حواشی تغییر دبیران کمیسیون‌ها و برخی جابجایی‌های مدیریتی، نماینده‌ها را درگیر حاشیه‌هایی کرده بود. حاشیه‌هایی که همزمانی آن با رکوردزنی دلار و سکه، پیام خوبی برای رای دهندگان نبود.
در این مدت نمایندگان نتوانستند هیچ قانونی را تصویب کنند، چراکه کمیسیون‌ها هنوز شکل نگرفته بود.
حاشیه‌سازی‌ها، از ازدواج اجباری تا فیلتر اینستاگرام
در کنار اینها مجلس از حاشیه‌ها دور نماند. حاشیه‌هایی که نمایندگان عامل آن را رقبای بیرون مجلس می‌دانند.
طرح موضوع ازدواج اجباری که بعد از طرح روشن شد ربطی به مجلس ندارد یا فیلتر اینستاگرام که پیشنهاد یک نماینده بود، ازجمله این حاشیه‌ها به‌شمار می‌رود. شاید عدم ورود نماینده‌ها به حوزه قانون‌گذاری، عامل به شایعات باشد.
با این حال نامه روسای کمیسیون‌های مجلس به روحانی نشان می‌دهد که این مجلس با صراحت بیشتری به‌سوی نقد دولت می‌رود و این نقدها را مقدمه پیروزی جریان همسو در انتخابات ۱۴۰۰ می‌داند.
هرچند اگر مجلس یازدهم مانند یک ماهی که از عمرش گذشت، در ۱۱ ماه دیگر دستاورد محسوسی نداشته باشد، بعید است بتواند کمکی به تغییر گفتمان دولت در انتخابات سال آینده کند.
منبع: خبر فوری