از فردوسیپور تا نیکی کریمی؛ چهرههایی که کتابخوان شدند
مهدی درستی: اهل کتاب و کتابخوانی و آنان که با این یار مهربان رابطه دوستانهای دارند، هیچ چیز برایشان جای عطر شیرین کتاب و لمس صفحات آن را نمیگیرد اما پیچیدگی و سختیهای زندگی در این دوره و زمانه کم پیش میآید که اوقات فراغتی را برای آدمی باقی بگذارد تا دمی را با کتاب بگذراند و روحش را صفا بخشد.
اما هنوز هم راهی است تا در همین روزمرگی طاقت فرسا دقایقی از وقت خود را با کتاب انس بگیریم، اتفاق خوبی که با کتابهای صوتی امکان پذیر شده است.
کتابهای صوتی چند سالی است که با قوت و کیفیت بیشتری نسبت به گذشته در بازار ایران تهیه و تولید میشوند و حسابی هم در بین مخاطبان به شهرت و محبوبیت رسیدهاند؛ تا جایی که چهرههای مورد علاقه مردم هم وارد این حوزه شده و با خواندن آثار منتشر شده در بازار نقش مهمی در سوق دادن مخاطبان به سمت کتاب ایفا کرده و میکنند.
عادل فردوسیپور، گزارشگر و کارشناس فوتبال نمونه تازهای از همین چهرههاست که کتاب «فوتبال علیه دشمن» نوشته سایمون کوپر را که پیشتر خودش ترجمه کرده بود را خوانده و به بازار عرضه کرده است.
به همین بهانه بر شاخصترین چهرههای هنری که کتاب صوتی کردهاند مروری داشتهایم.
عادل فردوسیپور
فردوسیپور بدون شک یکی از محبوبترین چهرههای ایران در طول ۲۰ سال گذشته دانست. او با برنامه تلویزیونی «۹۰» توانست خیلی زود در بین علاقهمندان به فوتبال محبوب شده و یکی از پربینندهترین برنامههای تلویزیونی چند دهه اخیر صداوسیمای ایران را روانه آنتن کند.
او در کنار فعالیت در عرصه گزارشگری و ورزش همواره دستی هم بر آتش فرهنگ داشت و فارغ از تدریس در دانشگاه، به ترجمه کتابهای مختلفی پرداخت که از آن جمله میتوان به «هنر شفاف اندیشیدن»، «هنر خوب زندگی کردن» و «فوتبال علیه دشمن» اشاره کرد.
فردوسیپور پس از آنکه در کمال بیاحترامی مسئولان به نظر و رای مردم به همراه برنامه «۹۰» کنار گذاشته شد، گویا فرصت بیشتری برای فعالیت در حوزه فرهنگ پیدا کرد و به جز برنامه «فوتبال ۱۲۰» که از شبکه ورزش پخش میشود، به صوتی کردن کتاب «فوتبال علیه دشمن» پرداخت.
لحن و شیوه خواندن او به واقع منحصر به فرد است و مخاطبانی که با آیتمهای او در «۹۰» و «فوتبال ۱۲۰» آشنا باشند حتما از شدت جذابیت کتاب نمیتوانند دست از گوش کردن آن بردارند.
هوتن شکیبا
هوتن شکیبا را بسیاری با فیلم سینمایی «شبی که ماه کامل شد» ساخته نرگس آبیار شناختند، او فعالیت خود را در حوزه تئاتر آغاز کرد و کم و بیش به نقشآفرینی در فیلمهای سینمایی چون «هلن» پرداخت.
اما عمده شهرت او در بین مردم به سریال تلویزیونی «لیسانسهها» باز میگردد که توانست نام او را در کنار امیرحسین رستمی و امیر کاظمی بیش از گذشته بر سر زبانها بیندازد. او که در حوزه صداپیشگی مجموعه «کلاه قرمزی» تجربه موفقی را پشت سر گذاشته بود به تازگی به حوزه خوانندن کتاب هم ورود کرده است.
کتاب صوتی «مغازه خودکشی» نوشته ژان تولی با ترجمه احسان کرمویسی و با صدای شکیبا مدتی پیش روانه بازار شد که توانست تجربه موفق دیگری در کارنامه این هنرمند باشد و مورد توجه مخاطبان هم قرار بگیرد.
مهدی پاکدل
مهدی پاکدل بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون از جمله هنرمندانی است که در حوزه صوتی کردن کتابها بسیار فعال بوده است و تاکنون آثار متعددی با صدای او روانه بازار شده است.
«قصههای مجید» و «زیر نور شمع» نوشته هوشنگ مرادی کرمانی، «صد سال تنهایی» اثر گابریل گارسیا مارکز، «روایت عشقی بی قاف، بی شین، بی نقطه» و «عشق روی پیادهرو» به قلم مصطفی مستور و «شلوارهای وصلهدار» نوشته رسول پرویزی از جمله آثاری هستند که این بازیگر در طی این سالها خوانده است.
کتابهایی که هر کدام یکی از ماندگارترین آثار ادبیات ایران و جهان به شمار میآیند و نویسندگانشان از چهرههای نامی ادبیات هستند.
حسین پاکدل
حسین پاکدل، بازیگر و مجری باسابقه تلویزیون که همواره صدای رسا و بیان قوی او در اجرا به یکی از ویژگیهای بارز و منحصر به فردش است، پس از کسب تجربههای متعدد در حوزه بازیگری و اجرا به سراغ صوتی کردن کتاب هم آمد.
کتاب «سمفونی مردگان» نوشته عباس معروفی اثری است که با صدای او روانه بازار شده است.
«سمفونی مردگان» حکایت شوربختی مردمانی است که مرگی مدام را بر دوش می کشند و در جنون ادامه می یابند، در وصف این رمان بسیار نوشته اند و بسیار خواهند نوشت. این کتاب توسط نشر ققنوس منتشر و روانه بازار کتاب شده است.
گلاره عباسی
گلاره عباسی که این روزها فعالیتش متمرکز بر موسسه سویناست (سینمای ویژه نابینایان) است، از حوزه بازیگری سری هم به خوانش کتابها جهت صوتی کردن زده است.
کتاب «هیچکس مثل تو مال اینجا نیست» نوشته میراندا جولای با صدای عباسی صوتی و در بازار عرضه شده است.
جرج ساندز در توصیف «هیچکس مثل تو مال اینجا نیست»، گفته است: «داستانهای جولای کار مهم و خاصی انجام میدهند: آدم را غافلگیر میکنند. بعد هم به شکل بسیار آرام و خاصی از واقعیات روزمرهی زندگی فراتر میروند.»
هر داستان این مجموعه صوتی پر است از روزمرگیهایی که هیچ چیز تازهای ندارد و همین اهمیت دادن به روزمرگیها و نگاه متفاوت نویسنده به آن، آنها را جذاب میکند.
فریبا متخصص
دیگر هنرمندی که در حوزه صوتی کردن کتابهای بازار فعالیت کرده است، فریبا متخصص، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون است که دستی هم پیش از این بر آتش گویندگی داشته است.
او در این حوزه به سراغ کتابهای متنوعی از نویسندگان ایرانی رفته است که البته بیشتر متمرکز بر آثار صادق هدایت هستند، مانند «شبهای ورامین»، «آبجی خانم»، «داش آکل»، «مرده خورها» و «زنده به گور».
متخصص همچنین کتابهای دیگری چون «پستچی» اثر چیستا یثربی و «شروع یک زن» نوشته فریبا کلهر را صوتی کرده است.
بهناز جعفری
بهناز جعفری بازیگری است که همواره از پس نقشهای پیچیده سربلند بیرون آمده و با هنر بازیگری خود توانسته نام و نشانی در حوزه سینما، تئاتر و تلویزیون برای خود دست و پا کند.
این بازیگر با کارگردانان مطرحی چون محمد رحمانیان، کیانوش عیاری، بهمن فرمان آرا و … کار کرده است.
جعفری بازیگر دیگری است که به حوزه صوتی کردن کتابها ورود کرده است، «من او را دوست داشتم» نوشته آنا گاوالدا و «پاییز فصل آخر سال است» به قلم نسیم مرعشی دو اثری هستند که با صدای او صوتی شده و در دسترس مخاطبان قرار گرفتهاند.
عاطفه رضوی
دیگر چهره شاخصی که کتاب صوتی کرده است، عاطفه رضوی، بازیگر و چهرهپرداز سینمای ایران است که نسبتی هم با دو چهره هنری یعنی بهروز رضوی (خواهر) و حسین پاکدل (همسر) دارد.
رضوی هم چون همسرش اثری از عباس معروفی با نام «سال بلوا» را صوتی کرده است.
هدف اصلی نویسنده از نوشتن این کتاب به نمایش گذاشتن مظلومیت زن است. از جمله دیگر موضوعاتی که در کتاب صوتی سال بلوا به آن پرداخته شده میتوان به عشق ممنوعه، قدرتطلبی و زنستیزی و محدودیت آنها نسبت به مردها اشاره کرد.
پیام دهکردی
پیام دهکردی، بازیگر و کارگردان تئاتر و تلویزیون که مدتی پیش با ایفای نقش اصلی سریال «گاندو» ساخته جواد افشار حسابی مورد توجه قرار گرفت، مدتی است که دستی هم بر آتش خواندن کتابهای بازار دارد.
کتابهایی که او تا به امروز خوانده است بیشتر متمرکز بر آثار نادر ابراهیمی، نویسنده صاحب نام هستند که از آن جمله می توان به «یک عاشقانه آرام»، «بار دیگر شهری که دوست می داشتم» و «چهل نامه کوتاه به همسرم» اشاره کرد.
دهکردی همچنین کتابی از جبران خلیل جبران به نام «نامههای عاشقانه یک پیامبر» را خوانده است.
نیکی کریمی
شاید نیکی کریمی آخرین نامی باشد که در این فهرست به ذهن خطور کند اما اینچنین نیست و او که پیش از این در حوزه کارگردانی، نویسندگی و بازیگری فعالیت داشته است سری هم به حوزه صوتی کردن کتاب زده است.
«ورنیکا تصمیم می گیرد بمیرد» نوشته پائلو کوئیلو کتابی است که با صدای کریمی به بازار آمده است.
این کتاب نخستین بار در سال ۱۹۹۸ میلادی در برزیل به چاپ رسید. این رمان صوتی، درباره دختر ۲۴ سالهای اهل اسلوونی به نام ورونیکا است که تصمیم به خودکشی میگیرد. این رمان تا به حال بارها در قالب نمایشنامه و در تئاتر به اجرا در آمده است.
نیما رئیسی (گوینده و بازیگر)، امید نعمتی (خواننده)، احترام برومند (مجری و بازیگر) و مسعود فروتن (کارگردان و بازیگر) از دیگر چهره هایی هستند که مشغول صوتی کردن کتابهای بازار هستند.
۵۷۲۴۳