رییس اداره سرطان وزارت بهداشت می گوید: در مطالعاتی که انجام دادیم متوجه شدیم که هم میزان پذیرش بیماران مبتلا به سرطان در آی سی یو و هم مرگ این بیماران در ایران مشخصا بالاتر از جمعیتی است که به سرطان مبتلا نیستند
متن گفت وگو با دکتر قنبری مطلق را می خوانید:
_ سازمان بهداشت جهانی اخیرا در هشداری اعلام کرده شیوع بیماری کرونا موجب شده است برخی بیماران سرطانی نسبت به درمان خود اقدام نکنند و درمان را به تاخیر بیندازند. قطعا این مساله عواقبی به همراه خواهد داشت. نظر شما چیست؟
وقتی همه گیری کرونا شروع شد ما دستور العملی را در اسفند سال گذشته در این خصوص تدوین کردیم و به وزارت بهداشت ابلاغ کردیم و به دانشکده های علوم پزشکی و انجمن های تخصصی نیز ابلاغ شد. برای اینکه این برنامه راهکار اجرایی داشته باشد، راه های مختلفی را در پیش گرفتیم از جمله اینکه کارشناسان سطح شبکه بهداشت و درمان را در مورد لزوم تشخیص و درمان به موقع موارد سرطان در دوران کرونا آموزش بدهیم. همچنین تمهیداتی که در این خصوص انجام می شود و در کنار آن از پلتفرم سامانه «۴۰۳۰» استفاده کردیم به طوری که در سه ماه گذشته کارشناسان ۴۰۳۰ را با پروتکل مشخصی با لزوم تشخیص زود هنگام و درست بیماران مبتلا به سرطان آموزش دادیم و از آنها آزمون گرفتیم و افرادی که موفق شدند به زودی خدمات ۴۰۳۰ را به مردم ارائه می دهند. چون مهمترین مساله آگاهی مردم است. بجز این موارد برنامه های تشخیص زود هنگام است که به طور سیستماتیک در سطح شبکه بهداشت داشتیم و جز در سه ماه اول که کمی در مراجعات افت داشتیم که عمدتا به دلیل ترس مردم بود و همچنین حجم کاری بالای همکاران ما در شبکه بهداشت که باید به سمت مراقبت از کرونا می رفت، مجددا خدمات تشخیص و درمان آغاز شده و ما مرتبا با کارشناسان بهداشتی برنامه های تشخیص و رفع اشکال داریم و در همه شهر ها از جمله شهرهای قرمز کرونایی این فراخوان انجام شده و موجب می شود ارزیابی ها به موقع انجام بگیرد و به تاخیر نیفتد.
_ برای بیماران سرطانی که باید به طور حضوری به بیمارستان ها مراجعه کنند چه توصیه هایی دارید؟ در مواردی این مراجعات سبب شده بیماران کرونا بگیرند و مشکلات تشدید شود. برای آنها چه توصیه هایی دارید؟
بیماران به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند؛ آنهایی که در چرخه تشخیص و درمان سرطان هستند و بیمارانی که هنوز تشخیص در مورد آنها صورت نگرفته اند. در صورتی که علایم مشکوکی داشته باشند که ما این علایم را برای بیماران اعلام می کنیم اگر آن علایم را نداشته باشند و در شهر قرمز باشند تا زمان تبدیل شدن شهر قرمز به شهر نارنجی یا زرد مداخلاتی انجام نمی شود ولی اگر علایم وجود داشته باشد حتی اگر در شهرهای قرمز باشند با مراجعه به شبکه بهداشت و درمان دستور العمل های لازم را توسط کارشناسان ما دریافت می کنند. دسته دیگر که مبتلایان به سرطان هستند هم باز دو دسته اند؛ وقتی علایم دارند و خدمات تشخیصی و درمانی را دریافت می کنند، این خدمات نیازمند انجام به موقع است و نباید به تعویق بیفتد ولی ملاحظات مربوط به کاهش مراجعات غیر ضروری باید در نظر گرفته شود مثلا اگر در جایی هستند که باید آزمایش و عکسی که پزشک نوشته ارسال انجام شود باید به جای بیمار همراه بیمار مراجعه کند تا مواجهه فرد مبتلا کاهش پیدا کند. بجز در مواردی که پزشک می خواهد بیمار را ببیند و یا در مواردی که بیمار نیاز به درمان دارد. دستور العمل هایی به پزشک ارائه کرده ایم و آن ها را به بیماران نیز ارائه کرده ایم و در سامانه ۴۰۳۰ نیز آموزش داده ایم. تا جای ممکن به جای استفاده از شیمی درمانی بیشتر از رژیم هایی استفاده شود که تعداد دوره های کمتری دارد و فواصل دوره ها بیشتر است و کمتر از داروهایی استفاده شود که ایمنی را کاهش می دهند. از رژیم های سرپایی به جای بستری استفاده شود و به جای تزریقی از رژیم های خوراکی استفاده شود. این به ما کمک می کند تا هم سطح مراجعه بیماران را کم کنیم و در جاییکه مواجهه وجود دارد سطح ایمنی بالا باشد. افرادی درمان سرطان را انجام داده اند و فقط برای پیگیری های دوره ای مراجعه می کنند که بر حسب مورد با مشورت با پزشک درمانگر می توان آن را به تعویق انداخت یا به زمانی موکول کرد که وضعیت شهرها از حالت قرمز خارج می شود.
_ پس باید گفت این بیماران نباید از مراجعه بترسند و روند درمان خود را به تعویق نیندازند..
ما این توضیحات را در وبسایتمان تحت عنوان cancer.behdasht.ir یا جی او بی دات آی آر و می توانند مراجعه کنند و مطالعه داشته باشند البته تا جاییکه می شود باید مواجهه کمتر باشد ولی نباید از مراجعات ضروری کاسته شود چون خود این مساله آسیب زا است.
_ اگر بیماران سرطانی به کرونا مبتلا شوند وضعیت چطور است؟
برای بیماران سرطانی که به کرونا مبتلا می شوند توصیه های عمومی، مانند همه بیماران و افراد دیگری است که مبتلا می شوند ولی باید سطح هشدار ها متفاوت باشد، چون این افراد بیشتر در معرض آسیب ها و عوارض و بستری در بیمارستان و مرگ و میر هستند توصیه های عمومی همان است و لزومی به بستری در بیمارستان وجود ندارد. براساس تعاریفی که برای پزشکان اعلام شده اگر مشکلاتی مثل تب پایدار و کاهش سطح اکسیژن و تنگی نفس وجود داشته باشد باید به پزشک مراجعه کنند.
_ آیا بالا رفتن آمار مرگ و میر در بین بیماران سرطانی پیش بینی می شود؟
در مطالعاتی که انجام دادیم و در لینک دیتا بیس های سرطان با دیتا بیس های کرونا متوجه شدیم که هم میزان پذیرش بیماران مبتلا به سرطان در آی سی یو و هم مرگ این بیماران در ایران مشخصا بالاتر از جمعیتی است که به سرطان مبتلا نیستند.
آخرین آمار های ارائه شده از ابتلا به سرطان در ایران
رئیس اداره مبارزه با سرطان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می گوید: سالانه ۱۱۲ هزار نفر در کشور به انواع سرطان مبتلا می شوند و این بیماری تا ۱۵ سال آینده علت ۸۰ درصد مرگ و میرها را در ایران خواهد بود. به نقل از ایرنا، علی مطلق با بیان اینکه سرطان بعد از بیماریهای قلبی و عروقی دومین علت مرگ و میر را در جهان شامل می شود، افزود: سرطان در ایران رو به افزایش است. به طوری که به ازای هر ۱۰ هزار نفر در مردان ۱۷۷ نفر و در زنان به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۴۰نفر به این بیماری مبتلا هستند. رئیس اداره مبارزه با سرطان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تصریح کرد: شیوه زندگی نامناسب، فعالیت بدنی ناکافی، مصرف کم میوه ها و سبزیجات و افزایش مصرف سیگار، الکل و غذاهایی که حاوی چربی هستند، از دیگر علل بروز سرطان هاست. رئیس اداره مبارزه با سرطان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه برنامه ملی مدیریت سرطان از سال ۹۲ طراحی و تا سال ۱۴۰۰ برنامه ریزی شده است، تصریح کرد: این برنامه با نظرات سازمان جهانی بهداشت و نخبگان و صاحبنظران تدوین شده و اجرایی می شود. به گفته مطلق، ۴۰ درصد سرطانها قابل پیشگیری هستند و با تشخیص به موقع بیش از ۸۰ درصد این بیماری ها درمان می شوند.