مظاهری در یادداشتی به نقد برگزاری مراسم عزاداری برای سالروز درگذشت زعفر جنی، در یکی از هیئات شهر تهران پرداخته است.
به گزارش ایکنا؛ محسن‌حسام مظاهری، پژوهشگر علوم اجتماعی، در یادداشتی به نقد برگزاری مراسم عزاداری به مناسبت سالروز درگذشت زعفر جنی، در یکی از هیئات شهر تهران پرداخته است. متن یادداشت از نظر می‌گذرد؛
«تصویر زیر، آگهی برگزاری مجلس عزاداری سالگرد درگذشت زعفر جنی در هیئت «بنی الزهرا»ی غرب تهران است. مجلسی عجیب برای مناسبتی غریب.
در روایت عامیانه تاریخ عاشورا، زعفر (یا جعفر) جنی فرمانده گروه جنیان مسلمان پنداشته می‌شود که در روز عاشورا به امام حسین(ع) پیشنهاد کمک داد، اما امام نپذیرفت.
ظاهراً از اواخر دوره تیموری زعفر به برخی مقاتل عاشورا راه یافته و طبق قول مشهور، نخستین روایت مفصل از زعفر را ملاحسین واعظ کاشفی در روضهالشهدا آورده است.
ماجرای حضور جنیان در عاشورا پس از کاشفی و به ویژه در مقاتل داستانی دوره قاجار تفصیل بیشتری یافت و زعفر همراه لشگر اجنه به یکی از عناصر مهم روایت اسطوره‌ای عاشورا بدل شدند که در ادبیات، فرهنگ و هنر عامیانه شیعی جایگاه مهمی یافتند. از جمله می‌توان به اشاره به زعفر در گنجینه الاسرار عمان سامانی و تصویرگری‌اش در نقاشی‌های تکیه معاون‌الملک (کرمانشاه) و برجسته‌تر از همه حضورش در مجالس تعزیه اشاره کرد.
برخی گفته‌اند کمتر از یک قرن پیش (حدوداً اواخر دهه ۱۳۰۰ شمسی) زعفر جنی پس از چند صد سال عمر (طبق عرف جنیان) از دنیا رفت و آیت‌الله بروجردی برای وی مجلسی ختم برگزار کرد. فارغ از اصل مراسم، برپایی آن توسط مرحوم بروجردی صحت ندارد و احتمال دارد نام وی با که یکی از علمای بروجرد به نام سیدعلی‌اصغر شفیع جابلقی بروجردی (متوفای ۱۳۱۳ش) که در کتاب طرائف‌المقال خود به زعفر اشاره کرده، اشتباه شده باشد.
با این اوصاف، برگزاری مجلس عزاداری برای رئیس وقت جنیان شیعه مسبوق به چنین سابقه‌ای است. گرچه روشن است که برگزاری مجلس ختم با مجلس عزاداری سالگرد تفاوت زیادی دارد.
یک نکته جالب هشتگی است که در صفحه هیئت برگزارکننده این مراسم عجیب آمده است؛ هشتگی که به تنهایی گویاست و خاستگاه چنین ابتکاری را روشن می‌سازد: #بنی_الزهرا_پایتخت_مجانین.
در فصل ۷ کتاب رسانه شیعه درباره رواج ادبیات عقل‌ستیز و فضیلت جنون و دیوانگی در هیئت‌های عامه‌پسند توضیح داده‌ام.
توضیح: این مراسم که قرار بود دیشب برگزار شود، با مخالفت امام جماعت و هیئت امنای مسجد مواجه شده و لغو شد.»
«تصویر زیر، آگهی برگزاری مجلس عزاداری سالگرد درگذشت زعفر جنی در هیئت «بنی الزهرا»ی غرب تهران است. مجلسی عجیب برای مناسبتی غریب.
در روایت عامیانه تاریخ عاشورا، زعفر (یا جعفر) جنی فرمانده گروه جنیان مسلمان پنداشته می‌شود که در روز عاشورا به امام حسین(ع) پیشنهاد کمک داد، اما امام نپذیرفت.
ظاهراً از اواخر دوره تیموری زعفر به برخی مقاتل عاشورا راه یافته و طبق قول مشهور، نخستین روایت مفصل از زعفر را ملاحسین واعظ کاشفی در روضهالشهدا آورده است.
ماجرای حضور جنیان در عاشورا پس از کاشفی و به ویژه در مقاتل داستانی دوره قاجار تفصیل بیشتری یافت و زعفر همراه لشگر اجنه به یکی از عناصر مهم روایت اسطوره‌ای عاشورا بدل شدند که در ادبیات، فرهنگ و هنر عامیانه شیعی جایگاه مهمی یافتند. از جمله می‌توان به اشاره به زعفر در گنجینه الاسرار عمان سامانی و تصویرگری‌اش در نقاشی‌های تکیه معاون‌الملک (کرمانشاه) و برجسته‌تر از همه حضورش در مجالس تعزیه اشاره کرد.
برخی گفته‌اند کمتر از یک قرن پیش (حدوداً اواخر دهه ۱۳۰۰ شمسی) زعفر جنی پس از چند صد سال عمر (طبق عرف جنیان) از دنیا رفت و آیت‌الله بروجردی برای وی مجلسی ختم برگزار کرد. فارغ از اصل مراسم، برپایی آن توسط مرحوم بروجردی صحت ندارد و احتمال دارد نام وی با که یکی از علمای بروجرد به نام سیدعلی‌اصغر شفیع جابلقی بروجردی (متوفای ۱۳۱۳ش) که در کتاب طرائف‌المقال خود به زعفر اشاره کرده، اشتباه شده باشد.
با این اوصاف، برگزاری مجلس عزاداری برای رئیس وقت جنیان شیعه مسبوق به چنین سابقه‌ای است. گرچه روشن است که برگزاری مجلس ختم با مجلس عزاداری سالگرد تفاوت زیادی دارد.
یک نکته جالب هشتگی است که در صفحه هیئت برگزارکننده این مراسم عجیب آمده است؛ هشتگی که به تنهایی گویاست و خاستگاه چنین ابتکاری را روشن می‌سازد: #بنی_الزهرا_پایتخت_مجانین.
در فصل ۷ کتاب رسانه شیعه درباره رواج ادبیات عقل‌ستیز و فضیلت جنون و دیوانگی در هیئت‌های عامه‌پسند توضیح داده‌ام.
توضیح: این مراسم که قرار بود دیشب برگزار شود، با مخالفت امام جماعت و هیئت امنای مسجد مواجه شده و لغو شد.»