حالا نزدیک به سه دهه از آغاز ساخت و پخش مجموعه‌های مناسبتی ماه رمضان در تلویزیون می‌گذرد. سریال‌های ماه رمضان از اوایل دهه هفتاد روی آنتن شبکه‌های یک و دو سیما رفتند. از اوایل دهه هشتاد بود که رویکردی تازه در ساخت این سریال‌ها نمایان شد. از همان زمان، موج تولید سریال‌های ماورایی به راه افتاد و چند کارگردان از جمله سیروس مقدم، علیرضا افخمی، حسین سهیلی‌زاده و محمدحسین لطیفی، به سراغ ساخت آثاری با این موضوع رفتند.
آغازگر این ژانر، سریال «کمکم کن» با کارگردانی قاسم جعفرپور در سال ۸۳ بود که تا «پنج کیلومتر تا بهشت» با کارگردانی علیرضا افخمی ادامه یافت که در سال ۹۰ ساخته شد. بعد از آن، دیگر هیچ سریال ماورایی ساخته نشد تا رمضان امسال که «احضار» با کارگردانی علیرضا افخمی روی آنتن رفته است.
تا کنون هفده قسمت از سریال «احضار» روی آنتن تلویزیون رفته است و شخصیت اصلی آن، دختری با نام مائده با بازی آدرینا صادقی است، بازیگری که شناخته شده نیست و تمام ماجرای سریال حول محور زندگی او رخ می‌دهد. داستان این سریال، درباره احضار کردن یک روح عاشق و سرگردان است که قبل از رسیدن به معشوقش فوت کرده و …
اولین سریال ماورایی تلویزیون
اولین سریال ساخته شده در ژانر ماورایی، سریال «کمکم کن» به کارگردانی قاسم جعفری بود. این سریال روایتی از دوران برزخ را به تصویر می‌کشید و حمید گودرزی، مجید مشیری، بهمن دان، پویا امینی، شیرین بینا، الیزابت امینی، ثریا حکمت، علی‌رام نورایی، فرزاد حسنی، سید جواد هاشمی، زهره فکور صبور، شبنم معززی، فاطمه طاهری و شهرام عبدلی از بازیگران آن بودند.
این سریال داستان جوانی با بازی حمید گودرزی را روایت می‌کرد که طی یک تصادف به کما رفته است، چند جوان دیگر هم در همان زمان به کما رفته‌اند که از این آن‌ها دو نفر به هوش می‌آیند تا اشتباه‌های دیگران را جبران کنند.
سریال پرمخاطبِ علیرضا افخمی
اولین سریال علیرضا افخمی در ژانر ماورایی، «او یک فرشته بود» که در سال ۱۳۸۴ پخش شد. دختری با بازی بهاره افشاری بر اثر یک تصادف رانندگی وارد زندگی یک خانواده می‌شود. او که ظاهرا حافظه خود را از دست داده است، به تدریج اعتماد اعضای خانواده را به خود جلب می‌کند اما در نهایت مشخص می‌شود او شیطانی است که در قالب یک انسان ظاهر شده و قصد فریب دادن اعضای خانواده را دارد. مرحوم حسن جوهرچی، مریم کاویانی، مرتضی ضرابی و رضا توکلی از دیگر بازیگران این سریال بودند.
چشم برزخی در «آخرین گناه»
شبکه دو برای سومین رمضان متوالی، در سال ۸۵ هم سراغ یک سریال ماورایی با کارگردانی حسین سهیلی‌زاده رفت و «آخرین گناه» را روی آنتن فرستاد. هرچند که این سریال هم در ژانر ماورایی به شمار می‌آمد، اما این بار پای هیچ ابلیسی در میان نبود و شخصیت سریال، چشم برزخی داشت و می‌توانست بسیاری از نادیدنی‌ها مثل معنای باطنی گناه اطرافیانش را ببیند.
مرحوم جمشید مشایخی، حمیدرضا پگاه، مینا لاکانی، منوچهر آذر، لیلا اوتادی،علی دهکردی، اشکان خطیبی و محمد عمرانی از بازیگران این سریال بودند.
«اغما»ی سیروس مقدم
در سال ۸۶ نوبت ساخت سریال ماورایی به شبکه یک رسید و علیرضا افخمی این‌بار نویسنده و سیروس مقدم، کارگردان «اغما» شد. این سریال که یکی از تجربه‌های سریال‌سازی سیروس مقدم در ژانر ماورایی است، داستان یک جراح فوق تخصص مغز و اعصاب به نام طه پژوهان را روایت می‌کند که پس از جراحی تومور مغزی همسرش و فوت او، در وضعیت روحی آشفته‌ای قرار می‌گیرد که در این وضعیت، شیطان با بازی حامد کمیلی در ظاهر یکی از دوستانش به نام الیاس سر راه او قرار می‌گیرد و به تدریج باعث انحراف او می‌شود.
امین تارخ، حامد کمیلی، لعیا زنگنه، اسماعیل خلج، ناصر ممدوح، ایرج نوذری، عبدالرضا اکبری، نفیسه روشن، شیرین بینا و شیوا خنیاگر از بازیگران این سریال بودند.
افسانه بایگان و عالم ماورا
یک سال پس از «اغما»، سیروس مقدم در سال ۸۷ تصمیم گرفت تا «روز حسرت» را بسازد تا برای دومین سال پی در پی، برزخ را به تصویر بکشد. «روز حسرت» که راوی زندگی یک زن متدین با بازی افسانه بایگان بود، اگر چه داستانی روزمره داشت اما در برخی سکانس‌های آن شاهد نمایش صحنه‌هایی از چشم برزخی و نگاه به عوالم بالا بودیم که همین موارد هم می‌تواند این سریال را در زمره سریال‌های ماورایی قرار دهد.
برزخی برای شریفی‌نیا
«مردی با بازی محمدرضا شریفی‌نیا، در راه رسیدن به خانه‌اش دچار سانحه رانندگی می‌شود و وارد برزخ می‌شود و در همین میان با پشت پرده زندگی حقیقی خودش مواجه می‌شود»؛ این خلاصه داستان سریال «ملکوت» است؛ سریالی با کارگردانی محمدرضا آهنج که در رمضان ۸۹ روی آنتن رفت. محمدرضا شریفی‌نیا، پروانه معصومی، احمد نجفی، رضا رویگری، ایرج نوذری، علی دهکردی، کوروش تهامی، مهشید افشارزاده، آهو خردمند، نیما شاهرخ‌شاهی، شیوا خنیاگر، فریبا متخصص، رز رضوی و منوچهر آذری از بازیگران این سریال بودند.
دو سریال ماورایی در یک رمضان
در سال ۱۳۹۰، برای اولین بار دو شبکه دست به کار ساخت سریال‌های ماورایی شدند؛ شبکه یک، سریال «سقوط یک فرشته» و شبکه سه سریال «پنج کیلومتر تا بهشت» را روی آنتن بردند.
«سقوط یک فرشته» به کارگردانی بهرام بهرامیان داستان دو دختر جوان به نام‌های سارا و فاطمه بود که از بچگی با هم دوست بودند تا این که پای یک شیطان در قالب یک پسر جوان به زندگی سارا باز می‌شود و تمام روابط دوستی و خانوادگی آن‌ها را تحت‌الشعاع قرار می دهد.
سریال «پنج کیلومتر تا بهشت» هم روایت‌گر زندگی پسر جوانی با بازی مهدی سلوکی بود که در یک سانحه در بیابان‌های حوالی بهشت زهرا(س) به کما می‌رود. روح پسر از کالبد خارج و در میان آشنایان و اقوامش سرگردان می‌شود و در این مسیر با روح دختر جوانی آشنا می‌شود که او هم به کما رفته و داستانی عاشقانه بین این دو روح شکل می‌گیرد.